SRB bracht jongeren bijeen voor bezinning en ontmoeting
De Stichting Reformatorische Bezinningsavonden (SRB), die na ruim vijftien jaar een doorstart wil maken, trok in haar hoogtijdagen duizenden bezoekers, verspreid over vijf locaties. Van Goes tot Kampen.
Bakermat vormden de jeugdavonden die vanaf 1987 in het hervormde verenigingsgebouw Kerkerf in Elspeet werden gehouden. Die trokken bezoekers uit een steeds groter gebied. De SRB ontstond nadat een Kerkerfbestuurslid –schrijver dezes– een vroegere klasgenoot van de pabo uitnodigde een avond in Elspeet bij te wonen. Die besloot samen met een vriend soortgelijke avonden in het westen van het land te organiseren.
De twee initiatiefnemers, Erwin Schipper en Jaco de Jong, belegden in november 1991 een bezinningsavond in de aula van de Rehobothschool in Rotterdam-Kralingen, waar Schipper destijds lesgaf. Doordat al direct ruimtegebrek ontstond, weken ze in januari 1992 uit naar de aula van de Guido de Brès in het zuiden van de Maasstad.
Zowel in Elspeet als in Rotterdam was sprake van sterke groei. In Elspeet moesten de Kerkerfavonden daardoor anderhalf jaar in het hervormde kerkgebouw worden gehouden. Daarom stimuleerde het Elspeetse bestuur dat ook elders bezinningsavonden werden gestart. Zo ontstonden in 1992 bijeenkomsten in Nederhemert, Enter (in 1998 verplaatst naar Rijssen), Hendrik-Ido-Ambacht, Genemuiden en Damwoude. Ze vormden een alternatief voor de veelbesproken ”refocafés”.
Uitbreiding
Ook de SRB sloeg haar vleugels uit. In oktober 1992 werd de eerste avond in Goes gehouden, in februari 1993 in Amersfoort, in januari 1994 in Gouda. Vanaf mei 1994 waren er avonden in Urk, die in februari 1995 zelfstandig verder gingen. In januari 1999 startten de SRB-avonden in Kampen. Van september 2002 tot de zomer van 2003 werden die beurtelings in Kampen en Apeldoorn gehouden.
Om het aantal avonden in Zeeland te kunnen uitbreiden, werden van januari 2001 tot het najaar van 2002 bijeenkomsten in Krabbendijke belegd. In Amersfoort en Rotterdam waren avonden met 750 tot wel 950 bezoekers geen uitzondering. De bijeenkomsten in Amersfoort moesten daarom in september 2001 worden gesplitst. Naast de bezinningsavond in het Van Lodenstein College werd er tegelijkertijd op hetzelfde terrein een bijeenkomst belegd in de oude kapel van het Hoornbeeck College.
De locaties hielden begin januari een gezamenlijke jaaropening in een kerkgebouw in de regio Rotterdam. Tweemaal per jaar was er een psalmzangavond, soms met cd-opname. Donateurs ontvingen tweemaal per jaar een blad waarin de lezingen werden samengevat. Uitgeverij De Ramshoorn –eigenaar Ruissen was voorzitter van de SRB-avonden in Goes– publiceerde een lezingenbundel bij het vijfjarig bestaan in 1996 en een tweede bij het tienjarig bestaan in 2001.
Interkerkelijk
Door de bezinningsavonden leerden jongeren predikanten uit andere kerkverbanden kennen. De SRB was interkerkelijk en dat weerspiegelde zich in de samenstelling van de raad van toezicht. Daarvan maakten de predikanten A. Bac, D.J. Budding, P. den Butter, M. Karens, F. Mallan, A.P. van der Meer en J.W. Verweij en student J.C. van der Kuijl kortere of langere tijd deel uit.
De aantrekkingskracht van bovenplaatselijke jongerenavonden leidde tot verontrusting in het kerkelijk jeugdwerk. Op bestaande +16-verenigingen bleek 19 à 20 jaar steeds vaker de bovengrens. Oudere jongeren zochten andere activiteiten en legden daarvoor vaak grote afstanden af. De zaterdagavondbesteding werd daardoor een thema, tot op synodes toe. In het voorjaar van 1992 verschenen artikelen met koppen als ”De slag om de jeugd”, ”Jongeren op zoek naar een zinvolle zaterdagavond” en ”De zaterdagavond... meer dan ooit in opspraak”.
Uiteindelijk gingen kerkelijke jeugdorganisaties zelf ook afzonderlijke activiteiten voor ”oudere jongeren” beleggen, zoals de Zin-inavonden van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten.
Voorbij
In november 2002 werden de SRB-avonden in Gouda beëindigd, in december 2005 die in Kampen. Doordat bezoekers lang bleven komen, steeg de gemiddelde leeftijd. Dat werd als reden gezien voor het uitblijven van jonge aanwas. Het aantal bezoekers daalde sterk. Het werd bovendien steeds lastiger commissieleden en medewerkers te vinden, terwijl er ook geen opvolgers waren voor de twee bestuursleden van het eerste uur.
„Psalm 121:4 zingen en dat was het einde van de SRB. Het is gewoon vreemd” - Bezoekster laatste bezinningsavond in 2009
Uiteindelijk werd op 28 november 2009 de laatste bijeenkomst belegd. Dat gebeurde in Amersfoort. Een bezoekster mailde twee dagen later: „Ds. Vlietstra heeft een heel indrukwekkende lezing gehouden en na de pauze de vragen beantwoord. Om kwart voor tien heeft hij met gebed geëindigd. Jaco de Jong heeft toen een gedeelte gelezen en vervolgens Psalm 121:4 laten zingen en dat was het einde van de SRB. Het is gewoon vreemd dat het nu definitief voorbij is.”
De organisatoren schreven in het afscheidsbericht: „We betreuren dat er geen nieuwe bestuursleden zijn gevonden en daardoor de avonden moeten stoppen, maar zijn dankbaar dat 18 jaar Gods Woord op de avonden is verkondigd. We hopen en bidden dat de SRB-avonden voor vele jongeren tot zegen mogen geweest zijn.”
Plaatselijk werden de activiteiten soms nog enige tijd voortgezet. Zo bleef de SRB-locatie Goes tot de zomer van 2022 voortbestaan als de stichting Bezinningsavonden Zeeland (BaZ).
Jaaropening Zeist 2007. beeld Erik Kottier
Jaaropening Zeist 2007. Links J. IJsselstein, student aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten. beeld Erik Kottier
Stilstaan bij het vijftienjarig bestaan in de St. Joriskerk in Amersfoort. beeld Erik Kottier
Ds. A.A. Egas, christelijk gereformeerd predikant te Middelharnis, aan het woord tijdens een SRB-avond in Rotterdam (februari 2009). beeld Rob Kamminga
SRB-bijeenkomst in de Amersfoortse Joriskerk (december 2006). beeld Erik Kottier
De Amersfoortse SRB week in augustus 2004 een keer uit naar Zeist. beeld Erik Kottier
De Amersfoortse SRB week in augustus 2004 een keer uit naar Zeist. beeld Erik Kottier
De Amersfoortse SRB week in augustus 2004 een keer uit naar Zeist. beeld Erik Kottier
Na afloop van een SRB-avond in Amersfoort zingen bij het orgel (maart 1996). beeld RD, Sjaak Verboom
Elke SRB-avond werden er veel stoelen verplaatst (Amersfoort, maart 1996). beeld RD, Sjaak Verboom
Bezinningsavond van de SRB bij De Driestar in Gouda, aug. 1998.
Bezinningsavond voor jongeren van de SRB in Amersfoort, maart 1996.
Bezinningsavond voor jongeren van de SRB in Amersfoort, maart 1996.
SRB in Amersfoort (maart 1996).
