De minister kwam vorige week met diverse Kamerbrieven over stikstof en het landelijk gebied, waar meerdere opgaven spelen. De Kamer debatteerde hier woensdag vrijwel de hele dag over. CU-Kamerlid Pieter Grinwis was met name teleurgesteld over de brief over de omslag naar beleid dat is gericht op de vermindering van stikstofuitstoot, in plaats van het huidige beleid waarin het de neerslag centraal staat. „Verder dan een opsomming van bestaande regelingen en een paar vage hoofdlijnen komt de brief niet. Conceptueel vind ik het bovendien broddelwerk.”

GroenLinks-PvdA-Kamerlid Laura Bromet was nog feller. „Stapels brieven met onnavolgbare teksten, maar geen enkele concrete maatregel”, stelde ze. De politica somde haar inspanningen op en zei bereid te zijn tot honderd compromissen. „Maar het is als paarlen voor de zwijnen. Deze minister is incompetent en gaat de problemen niet oplossen.”

Ook coalitiepartijen lieten weten meer te willen zien van Wiersma. „Ik verwacht toch echt wel dat we in januari van deze minister concretere uitwerking van voorstellen krijgen hoe we ervoor gaan zorgen dat er een concrete daling van de uitstoot plaatsvindt”, zei VVD-Kamerlid Thom van Campen.

„We kabbelen langzaam voort”, aldus NSC’er Harm Holman. „Wat we zouden moeten doen, is nu een plan maken dat aangeeft hoe we de reductie gaan doen, hoe we we natuurherstel gaan doen. Ja, dat is een zure boodschap. Een oplossing zonder pijn is er gewoon niet.” BBB’er Cor Pierik gaf aan meer zicht te willen „op een tijdpad, concrete maatregelen en een grove inschatting van de bijdrage die maatregelen kunnen leveren aan de gestelde reductiedoelen”.

Minister Wiersma wil eind januari met een verdere inkleuring van het beleid voor doelsturing komen. Het kabinet wil boeren doelen meegeven voor de uitstoot van stikstof en broeikasgassen; agrariërs mogen vervolgens zelf kiezen hoe ze de doelen halen.

Verder dan een opsomming van bestaande regelingen en een paar vage hoofdlijnen komt de brief niet - CU-Kamerlid Pieter Grinwis

PAS-melders

Het Kamerdebat van woensdag stond voor een groot deel in het teken van de zogeheten PAS-melders. Deze ondernemers, veelal boeren, zitten in de knel doordat zij door een rechterlijke uitspraak plotseling over een natuurvergunning moeten beschikken, wat daarvoor niet het geval was. De afgelopen jaren lukte het niet om deze ondernemers massaal alsnog aan een vergunning te helpen. Wiersma kondigde vorige week een nieuwe aanpak aan. Onderdeel daarvan is een individuele hulp voor PAS-melders via zogeheten zaakbegeleiders.

In de Kamer leven grote zorgen over de situatie van de PAS-melders, die al jaren voortsleept. Naar verwachting zal het aantal verzoeken aan overheden om handhavend op te treden volgend jaar toenemen. Wiersma schreef in haar brief er alles aan te doen om te helpen dat er niet daadwerkelijk hoeft te worden gehandhaafd.

Wat legalisering van de knelgevallen in de weg zit, is het zogeheten additionaliteitsvereiste. Dat houdt in dat de stikstofruimte die reducerende maatregelen opleveren, indien nodig eerst ten goede moet komen aan de natuur. Die stikstofruimte kan dus niet ten goede komen aan een boer die in de knel zit. Wiersma zei dat er eerder vanuit werd gegaan dat dit vereiste alleen gold als de overheid betrokken was bij transacties van stikstofruimte, maar dat inmiddels duidelijk is dat het te allen tijde geldt.

De minister schreef in haar Kamerbrief zich er niet zomaar bij neer te leggen dat stikstofruimte niet kan worden ingezet voor PAS-melders. Maar gezien de staat waarin veel natuurgebieden zich bevinden, kunnen maar “heel weinig” melders worden gelegaliseerd door stikstofruimte uit reducerende maatregelen, aldus Wiersma.

Wolf

In het debat, dat ook over natuur ging, kwam ook de wolf aan bod. Kamerlid Ines Kostic van de Partij voor de Dieren haalde daarbij uit naar de SGP. Chris Stoffer wilde van de PvdD’er weten wat zij zegt tegen de ouders die hun kinderen niet meer door het bos durven te laten fietsen. „Ik raad ouders aan om vooral niet naar de SGP en partijen zoals de SGP met hun angstpolitiek te luisteren”, reageerde Kostic.

Ouders zijn bang dat kinderen „een keer gepakt worden”, schetste Stoffer, die in zijn eigen Elspeetse omgeving „toenemende bezorgdheid en zelfs angst” signaleert. Maar volgens Kostic is het „de ophitspolitiek van de SGP” waardoor ouders bang zijn. „Iedereen weet hoe wolven zich gedragen. Die gaan niet zomaar aanvallen, en dat gaat ook niet gebeuren. Ik ben niet bang voor de wolf, want anders dan de SGP geloof ik niet in sprookjes”, sneerde ze naar Stoffer.