Un A, een vrouw van vermoedelijk eind twintig, neemt in veel van haar video’s kijkers mee naar het reguliere Noord-Koreaanse leven. Ze gaat langs op scholen, spreekt mensen in een restaurant en bezoekt een boerderij. Ook zien we hoe ze een traditionele Koreaanse hanbok-jurk uitzoekt en zingt ze een liedje tegen Covid-19. In haar laatste video bezoekt Un A een concert ter ere van Jongerendag, waarin nationalistische liederen ten gehore worden gebracht voor een groot publiek, dat mondkapjes draagt, maar nauwelijks onderling afstand bewaart. Het doel lijkt om Engelssprekende kijkers een positief en luchtig beeld te geven van het ‘gewone’ dagelijks leven in Noord-Korea.

Waar Noord-Koreaanse media niet bekendstaan om hun razendsnelle respons op de actualiteit, gaat Un A daar wel meer op in. Toen in westerse media geruchten werden gedeeld over Noord-Koreanen die aan het hamsteren en ‘paniekshoppen’ waren, toog Un A direct af naar een luxe supermarkt in Pyongyang om te laten zien dat er niets aan de hand was. Er was zelfs genoeg toiletpapier, toonde ze trots. Ook maakte ze een video over de Noord-Koreaanse bewering dat het land nul coronabesmettingen zou tellen – iets dat door analisten wordt betwist.

Maarschalk

Maar ook deze jonge vlogger ontkomt niet aan de starheid van de Noord-Koreaanse staatspropaganda. Geregeld wordt bij het bespreken van een locatie gezegd dat die hoogstpersoonlijk uitgekozen of ontworpen is door de ‘gerespecteerde maarschalk’ Kim Jong-un – waarmee het losse er wel van afgaat. Bij bezoeken aan scholen en zorginstellingen wordt theatraal genoemd welke Noord-Koreaanse wetten voorzien in de gratis beschikbaarheid hiervan. Op hetzelfde YouTube-kanaal staan video’s van artillerie-oefeningen en marcherende infanterie.

Ook worden in meerdere video’s borden, logo’s van (mogelijk buitenlandse) merken en zelfs schoenen met een pixelwaas gecensureerd. In een video bespreekt Un A hoe Noord-Koreanen van sporten houden en richt de camera op een groep passerende joggers. De aandacht van de kijker wordt echter afgeleid door een enorm, dertig verdiepingen tellend gebouw verderop dat volledig geblurd wordt.

Echt spontaan wordt het trouwens ook nooit. Un A spreekt mensen aan, maar de gesprekken blijven oppervlakkig en formeel. Hoewel de kijker ziet dat ze probeert een losse presentatiestijl te hanteren, blijft het geheel stijf en is het overduidelijk dat een script wordt gevolgd.

De toegenomen oproepen aan grote social-mediabedrijven om politiek extremistische video’s en foto’s te blokkeren, hebben ook gevolgen gehad voor Un A. Recent blokkeerde Twitter namelijk het kanaal van de vrouw. Op YouTube zijn haar video’s nog wel te vinden.

Tegenreactie

Hoewel Un A de eerste Engelstalige Noord-Koreaanse vlogger is die een vast kanaal onderhoudt, maakt het regime al decennia onderscheid tussen propaganda bedoeld voor de eigen bevolking en gericht op het buitenland. De eigen bevolking wordt vooral bestookt met verhalen over de agressieve buitenwereld en over hoe het eigen ‘ras’ puur gehouden moet worden – iets waar alleen de Grote Leider in kan voorzien. De buitenwereld krijgt vooral het Noord-Koreaanse wapengekletter op zijn bord, maar ook geweeklaag over hoe onterecht het bewind zogenaamd behandeld wordt. Als er al beelden van het dagelijks leven in het land getoond worden, is het doorgaans één en al idylle en utopie.

Noord-Korea is niet de eerste autocratische staat die met hippe, moderne media-uitingen een jong westers publiek voor zich probeert te winnen. De laatste jaren timmerde het Russische Russia Today (RT) stevig aan de weg in Europa en de Verenigde Staten. Met professioneel geproduceerde video’s wordt er twijfel over gezaaid of MH17 is neergehaald door pro-Russische separatisten en wordt ontkend dat Moskou de Amerikaanse verkiezingen heeft beïnvloed. Ook China richt zich met de Engelstalige tv-zender CGTN op het subtiel verspreiden van de eigen ideologische boodschap onder een Amerikaans en Afrikaans publiek, maar heeft daarbij aanzienlijk minder succes dan de noorderburen.

Noord-Korea verschafte eerder reisprogramma’s en vloggers toegang tot het land. Onder anderen de Nederlandse documentairemaakster Floortje Dessing nam er een documentaire op. Buitenlandse journalisten mogen echter enkel locaties bezoeken en mensen spreken die door het regime zijn goedgekeurd. Soms worden camera’s en datakaarten alsnog in beslag genomen en gewist. Hierdoor is een echt kritische reportage in het land praktisch onmogelijk. De Britse vlogger Louis Cole, die zich allerlei Noord-Koreaanse onwaarheden op de mouw liet spelden en deze via zijn reisvideo aan zijn 2 miljoen volgers verkondigde, ontving een hoop kritiek. Hij zou met zijn leuke en gezellig ogende video’s impliciet bijdragen aan het verdoezelen van de gruwelijke repressie en mensenrechtenschendingen in het land.

Mogelijk zijn de recente video’s van Un A ook een reactie op een initiatief van vloggende Noord-Koreaanse vluchtelingen vanuit Zuid-Korea. Ballingen hadden daar al vaak goed bekeken videokanalen, maar die waren opgenomen voor een Zuid-Koreaans publiek. Sinds vorig jaar heeft een groep Noord-Koreaanse vluchtelingen zich in Seoul verenigd om vlogs op te nemen die gericht zijn op hun Noord-Koreaanse oud-landgenoten – en die via smokkelnetwerken het land in moeten worden gebracht. Daarin vertellen zij over hoe de repressie die burgers in Noord-Korea ten deel valt niet normaal is en hoeveel beter het leven in Zuid-Korea is.