Deze kerken weten zich daarbij gesteund door de regering-Trump.

In de VS woedt al sinds de uitbraak van de coronacrisis een robuust debat. Centrale vraag is of de staat in de gegeven omstandigheden restricties aan de kerken mag opleggen of niet. Vooral nu de intensiteit van de pandemie afneemt en successievelijk de regels worden versoepeld, vinden veel kerkelijke leiders dat de overheid de kerken discrimineert. En zoals bij veel andere kwesties in Amerika: ook hier loopt het debat min of meer langs partijlijnen.

Democraten vinden in het algemeen dat kerken nog wel even kunnen wachten – eerst de bedrijven, het onderwijs en de culturele sector. Republikeinen stellen zich in het algemeen op het standpunt dat de kerken van vitaal belang zijn en –belangrijker– dat de godsdienstvrijheid een recht is waarvan mensen onbelemmerd gebruik mogen maken en dus geen voorrecht dat speciale permissie vergt.

President Trump en zijn vervanger, Pence, steunen deze gedachte helemaal. Pence zei vorige week nog dat kerken op de president kunnen rekenen als het gaat om de bescherming van de godsdienstvrijheid.

Discrimineren

Dat dit geen loze woorden zijn, bleek dinsdag, toen de minister van Justitie een brief stuurde naar de gouverneur van Californië met daarin de waarschuwing de kerken niet te discrimineren. Wanneer in die staat onder meer scholen, winkels en restaurants open mogen zijn als ze de anderhalvemeterregel maar in acht nemen, dan is een verbod aan kerken om diensten te houden ongrondwettig en een vorm van discriminatie, aldus de minister van Justitie.

Verbod

Tot die slotsom kwam ook de federale rechter in een zaak die enkele kerken uit de staat North Carolina hadden aangespannen tegen het verbod op kerkdiensten dat de (Democratische) gouverneur Roy Cooper had opgelegd. Rechter James C. Dever stelde dat de grondwettelijke vrijheden ook van kracht blijven wanneer er sprake is van een pandemie.

Ook uit andere zaken blijkt dat het Amerikaanse openbaar ministerie terughoudend is om mensen aan te pakken die een verbod op kerkdiensten overtreden. Zo is de klacht tegen ds. Rodney Howard-Browne ingetrokken. Hij werd in maart gearresteerd omdat hij nabij de stad Tampa in Florida kerkdiensten hield.

Ongeduld

Ds. Mat Staver, voorzitter van de organisatie Liberty Counsel, benadrukt dat de wens van kerken om weer diensten te kunnen beleggen niet primair voortkomt uit het ongeduld dat eigen is aan het leven in een periode van lockdown. „Twee dingen zijn fundamenteel: christenen komen samen om geestelijk voedsel te ontvangen. Dat is het meest vitale. Het tweede is de zorg dat de grondwettelijke vrijheid van godsdienst in deze pandemie onder druk staat.”

De organisatie van ds. Staver heeft inmiddels een website geopend om kerken die diensten willen gaan beleggen, juridisch en praktisch bij te staan.

Op slot

Overigens zijn het niet alleen de gouverneurs die soms botsen met de kerken en met de president. Er zijn ook voorbeelden van lokale besturen die de kerkdeuren op slot houden, terwijl de gouverneur juist wel akkoord is gegaan met heropening. Zo dacht de Calvary Baptist Church in Dundalk afgelopen week weer kerkdiensten te kunnen gaan houden. De gouverneur van de staat Maryland had daarvoor toestemming gegeven. Echter, het regionaal bestuur, waarin de Democraten een meerderheid hebben, verbood dat alsnog. Ds. Staver: „Je ziet dat sommige Democraten met oneigenlijke motieven kerken dicht willen houden. Dat is het gevaarlijke van deze tijd.”

Het plan van een groot aantal evangelicale kerken in Californië om met Pinksteren weer kerkdiensten te gaan houden, staat niet op zichzelf. De rooms-katholieke bisschoppenconferentie en de synode van de lutheranen in de staat Missouri hebben gouverneur Tim Walz schriftelijk laten weten dat ze met ingang van volgende week weer diensten gaan beleggen, ook al heeft Walz daarvoor nog geen toestemming gegeven.

„Wanneer allerlei therapeutische centra weer open gaan die genezing voor het lichaam bieden, kan het niet zo zijn dat kerken gesloten blijven. Die geven genezing voor de ziel,” zo stellen de bisschoppen in hun brief.

Lees ook

Trump: Kerken moeten komende zondag open