Bewoners van het plaatselijke asielzoekerscentrum uit die landen maken zich structureel schuldig aan winkeldiefstallen en andere vormen van overlast, soms met geweld.

Het aantal incidenten en misdrijven waarbij bewoners van het Middelburgse azc betrokken zijn nam sinds 2016 flink toe, van 150 in dat jaar naar 214 in 2018. Burgemeester Harald Bergmann wil dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zijn verantwoordelijkheid neemt en het probleem aanpakt. „Het is geen probleem van ons als gemeente, de bal ligt duidelijk bij het COA”, aldus Bergmann. Hij wil dat het COA niet langer asielzoekers uit veilige landen naar het Middelburgse azc stuurt.

Gelukzoekers

In april legde de burgemeester in twee weken tijd veertien gebiedsverboden op aan asielzoekers, onder wie ook kinderen. Ze hadden winkeldiefstallen gepleegd in en rond de binnenstad van Middelburg. Bergmann: „Ze krijgen geld, voedsel en onderdak, maar kennelijk zijn het gewoon gelukzoekers die hun slag slaan en denken: ik heb niets te verliezen en zie wel waar het schip strandt. Op deze manier dreigt het draagvlak onder de bevolking voor het azc in Middelburg af te brokkelen.”

In een stad als Middelburg, de stad van de Four Freedoms en van eeuwenlange gastvrijheid jegens vluchtelingen, hoort gewoon een azc, vindt Bergmann. „Maar op dit moment komt 45 procent van de bewoners uit een veilig land als Marokko, Algerije of Tunesië; landen waar mensen niet vanwege hun ras of geloof worden vervolgd en waar niet wordt gefolterd.” Zij hebben geen recht op een verblijfsvergunning omdat ze veilig kunnen terugkeren naar hun vaderland.

Bergmann liet het COA op 26 april per brief weten dat er iets moet gebeuren. Hij vraagt het COA het aantal asielzoekers uit veilige landen in de Zeeuwse hoofdstad in drie maanden tijd terug te brengen naar nul.

Veilige haven

In september beslist het college van burgemeester en wethouders na een advies van de gemeenteraad over verlenging van het contract met het COA over de opvang van asielzoekers in Middelburg. Bergmann wijst erop dat de reactie van het COA en de gevraagde maatregelen een rol zullen spelen bij het standpunt van de raad. Maar hij zegt dat hij ook zelf juridische stappen kan ondernemen om het azc geheel of gedeeltelijk te sluiten als overlast van asielzoekers de openbare orde en veiligheid blijft verstoren. Sinds 2015 is de politie-inzet bij incidenten met asielzoekers in Middelburg vervijfvoudigd.

Bergmann: „Wij bieden vluchtelingen graag een veilige haven en een goede toekomst die ze in eigen land moeten ontberen. Als gemeente hebben wij ons veel moeite getroost om een azc te stichten, maar je kunt je afvragen of het zin heeft je te blijven inspannen voor een azc dat voor bijna de helft uit gelukzoekers bestaat.” Van die 45 procent is overigens maar een deel crimineel, onderstreept de burgemeester.

Tas

Voorzitter Frank Bijleveld van de Vereniging Ondernemers Middelburg (VOM) staat achter de stellingname van Bergmann. Hij spreekt van „een serieus probleem” en „een grote bron van ergernis.” „De winkeldieven opereren alleen of in groepjes. Soms hebben ze geprepareerde tassen bij zich. Die zijn van binnen bekleed met metaal, waardoor het alarmsysteem van de winkel de labels van de gestolen spullen in de tas niet herkent.”

De ondernemersvoorman benadrukt dat zijn vereniging, die circa tweehonderd leden telt, voorstander is van een asielzoekerscentrum in Middelburg. „Wij willen alleen niet dat de goeden in het azc lijden onder de kwaden”, zegt hij, „en zo denkt de burgemeester er ook over.”

Brief

Volgens woordvoerder Werner van Bastelaar van het COA is elke missstand vanuit een azc „er één te veel.” Hij vertelt dat er een brief van het COA naar het Middelburgse gemeentebestuur gaat naar aanleiding van het voornemen van Bergmann om niet langer asielzoekers uit veilige landen op te vangen. Maar wat er in die brief staat, wil Van Bastelaar niet kwijt. „Het zou niet netjes zijn als de gemeente dat uit de krant moet vernemen.”