Wereldraad van Kerken

De Wereldraad van Kerken, opgericht in 1948, is geworteld in de negentiende-eeuwse zendingsbeweging. Kerkleiders stemmen in 1937 en 1938 voor de oprichting van de Wereldraad van Kerken, maar die wordt uitgesteld door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

Op 23 augustus 1948 is het dan zover. In Amsterdam ontmoeten 354 afgevaardigden van 147 kerken uit 44 landen elkaar op de assemblee (vergadering) van de Wereldraad van Kerken. De eerste secretaris-generaal is een Nederlander: Willem Visser ’t Hooft, die de organisatie tot 1966 leidt. Hij benadrukt het christocentrische karakter van de oecumenische beweging, waarbij de eenheid van de kerk centraal staat.

De Wereldraad heeft zo’n 350 leden uit meer dan 120 landen, die samen ongeveer 580 miljoen christenen vertegenwoordigen. De Wereldraad bestaat tot 1961 alleen uit protestantse kerken: lutheranen, gereformeerden, anglicanen, methodisten en baptisten. Daarna komen de oosters-orthodoxe kerken erbij. De Rooms-Katholieke Kerk ontbreekt, omdat ze vindt dat er alleen maar eenheid kan worden bereikt door terugkeer van alle christenen in de schoot van de moederkerk. Toch is de kerk van Rome waarnemer bij de Wereldraad en participeert ze volop in diverse organen.

Het hoofdkantoor van de Wereldraad van Kerken bevindt zich in de Zwitserse stad Genève. De assemblee, het hoogste bestuursorgaan van de Wereldraad, wordt om de zes à acht jaar gehouden. Tijdens de assemblee komt het beleid van de lidkerken aan de orde, worden publieke verklaringen uitgebracht en vallen er besluiten over de strategie voor de komende jaren. Er zijn in totaal elf assemblees geweest: in Amsterdam (Nederland, 1948), Evanston (Verenigde Staten, 1954), New Delhi (India, 1961), Uppsala (Zweden, 1968), Nairobi (Kenia, 1975), Vancouver (Canada, 1983), Canberra (Australië, 1991), Harare (Zimbabwe, 1998), Porto Allegre (Brazilië, 2006), Busan (Zuid-Korea, 2013) en Karlsruhe (Duitsland, 2022). Het centraal comité is het hoogste besluitvormende orgaan van de Wereldraad, gekozen door de laatst gehouden assemblee.

Wat heeft de Wereldraad bereikt? De Wereldraad is een soort spin in een web van honderden verschillende kerken wereldwijd. Die werken nu, in meerdere of mindere mate, samen en delen kennis op het gebied van theologie en liturgie of zetten zich samen in voor vrede, gerechtigheid en de schepping. Zo liggen er gezamenlijke verklaringen over onder meer doop en avondmaal. De Wereldraad van Kerken houdt ook ieder jaar een Week van gebed voor christelijke eenheid.