Kerk en Godsdienst | 12 december 2000 |
Getuigenis als doel van gesprekKAMPEN De apostel Paulus begon en eindigde met getuigen. Zijn getuigenis werd gedragen door de boodschap: Laat u met God verzoenen. Prof. dr. J. van Bruggen: Hij gebruikte de dialoog als gespreksvorm, maar dan wel met de wil om mensen tot bekering te brengen in plaats van alleen met elkaar samen te leven. De hoogleraar Nieuwe Testament van de Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) ziet vanuit het Nieuwe Testament een absolute waarheidsaanspraak samengaan met de opdracht tot menslievendheid. Een godsdienstige coöperatie is echter onmogelijk.Kunnen we op de vraag of christenen moeten kiezen voor dialoog of getuigenis een antwoord vinden in het Nieuwe Testament? Als de Kamper hoogleraar deze vraag beantwoordt, wil hij vooraf waarschuwen dat het onmogelijk is een historische situatie van zoveel eeuwen geleden te confronteren met onze hedendaagse problematiek. De vraagstelling van dr. Kirpestein is ingegeven door de huidige situatie waarin wij ons bevinden. Dat is een situatie waarin men in een globaliserende samenleving maatschappelijk en politiek elkaar wil begrijpen, de vredelievende toon wil bevorderen en men vooral bang is dat religieuze factoren de politieke verhoudingen gaan verharden. Dr. Kirpestein wil terecht af van het vijandbeeld. We staan daarbij in een goed Nederlandse traditie die de religieuze angel uit de politiek heeft gehaald om zo tolerant met elkaar te kunnen omgaan. Menslievend Op de vraag wat Jezus zelf over dialoog en de ontmoeting met niet-christelijke godsdiensten gezegd heeft, kan prof. Van Bruggen kort zijn. Er is nauwelijks iets over te vinden. Jezus beschouwde Zichzelf eenvoudig als een zoon van Israël. De belijdenis Hoor Israël, onze God is een enig Heere was ook Zijn geloofsbelijdenis. Wat onze mening moet zijn over andere goden is in feite al lang uitgemaakt en staat al in de boeken van Mozes. Aan de andere kant deelt Jezus de haat tegen de Samaritanen niet en gaat Hij om met een Samaritaanse vrouw. Ze was nota bene Samaritaan én vrouw. Maar Hij heeft heel duidelijke dingen gezegd over de plaats van de verering van God. Areopagus Op de Areopagus treedt Paulus in contact met de Grieken. Paulus houdt rekening met de mens die tegenover hem staat en gebruikt op zijn manier de vorm van de dialoog. Maar het gesprek gaat hij niet alleen aan om elkaar te begrijpen of met elkaar samen te leven, maar om de ander te overtuigen. Het begint en eindigt met getuigen. Het gaat er Paulus niet om samen de waarheid te vinden, maar het gaat hem om de communicatie van de waarheid. Prof. Van Bruggen vindt het ook niet terecht om aan de plaats van het Woord (Logos) in Johannes 1 een hele theorie te wijden. Het Woord is gewoon een metafoor voor Jezus. In Romeinen 1 blijkt wel heel duidelijk dat God actief met de wereld bezig is. God beperkt zich niet tot de kerk en Israël maar er is een alles overkoepelende bemoeienis van God met de wereld. We delen noties van goed en kwaad en zijn onderworpen aan de actieve zorg van de voorzienigheid, die zich overigens ook kan uiten in straffen. Godsbesef Zoals Paulus andersgelovigen tegenkwam, zo is dat ook het geval met verkondigers in deze tijd. Terwijl je als prediker de ene Zaligmaker moet blijven prediken, kun je wel goed oog voor elkaar hebben en met elkaar samenwerken. Al is er in ethisch opzicht een groot verschil in de wortel en de context van je geloof, pragmatisch kun je op veel terreinen dingen samen ondernemen. God weerhoudt ook veel mensen in deze wereld om zich volledig aan het kwade over te geven. Er zitten hele stukken van deugd in ons menszijn opgesloten en het zou dopers zijn als je daar niet positief over kunt spreken. Onze cultuur kent een normbesef. Dat is gewoon een realiteit. Salomo Door K. van der Zwaag |
Dr. J. W. Kirpestein bepleitte onlangs in deze krant een dialoog tussen de wereldgodsdiensten. In de rubriek Forum verschenen diverse reacties op dit pleidooi. De komende weken wijden we een serie interviews aan de vraag wat de Schrift en de christelijke traditie zeggen over dialoog en getuigenis. Vandaag deel 1: Zie ook: Christen kan geen vrijblijvende dialoog voeren (1 december 2000) Ontmoeting met godsdiensten is levenswijze (1 december 2000) Kerk moet relatie met religies opnieuw doordenken |
![]() |