Nergens in de VS won een Republikein deze week de gouverneursverkiezing zo overtuigend als in de Sunshine State. Met bijna 20 procent verschil versloeg Ron DeSantis zijn Democratische rivaal Charlie Christ; een heel verschil met vier jaar geleden toen DeSantis met slechts enkele tienduizenden stemmen won. De voorsprong die de herkozen gouverneur dinsdag kreeg, heeft zich sinds de verkiezingen van 1982 niet meer in Florida voorgedaan.

DeSantis blijkt erin te zijn geslaagd grote groepen kiezers bij de Democraten weg te slepen. Zo heeft hij gewonnen in Miami, een agglomeratie die vanouds Democratisch was. Ook wist hij grote groepen kiezers met Latijns-Amerikaanse wortels aan zich te binden. De Democraten gingen er tot dinsdag bijna vanzelfsprekend van uit dat zij de steun van deze Latino’s zouden krijgen. Maar DeSantis heeft die veronderstelling gelogenstraft.

Heel opvallend is dat DeSantis het dit keer helemaal op eigen kracht heeft gered, dus zonder de steun van zijn politieke leermeester Donald Trump. Sterker, de herkozen gouverneur weigerde enkele weken geleden een verkiezingsbijeenkomst bij te wonen in Miami waar Trump moest spreken. Vier jaar geleden had hij Trump nog hard nodig om te worden gekozen.

Trumpist

Ondanks die afstand tussen beiden wordt DeSantis binnen en buiten zijn partij toch gezien als een echte Trumpist, alleen in een jonge en betere gedaante – een Trump 2.0. Partijleden zeggen: „Hij is Trump, maar dan slimmer en competenter.”

Wat betreft zijn opvattingen staat de jonge politicus inderdaad dicht bij de voormalige president. Hij deelt diens conservatieve ideeën op het gebied van gezin, genderpolitiek, onderwijs, emancipatie en immigratie. De gouverneur heeft zich vol enthousiasme in de hoogoplopende culturele strijd over lhbti-rechten geworpen. Zo geldt dankzij hem in Florida een verbod om op scholen met jonge kinderen over lhbti-onderwerpen te spreken.

En wie hem tegenspreekt, wordt had aangepakt. Toen Disney, de grootste werkgever in de staat, kritiek uitte op het lhbti-beleid, ontnam DeSantis het bedrijf een speciale belastingstatus. In zijn overwinningsspeech noemde de herkozen gouverneur Florida „de staat waar woke sterft.”

De onorthodoxe, eigenzinnige aanpak die Trump eigen is, volgde DeSantis ook op andere terreinen. Immigranten die in zijn staat asiel kwamen aanvragen, stopte hij in een vliegtuig dat hij naar een vakantieoord voor de rijke elite stuurde. En tijdens de coronacrisis weigerde hij mondkapjes of vaccinaties voor Amerikaanse burgers te verplichten.

Toch zien zijn partijgenoten en ook de Democraten markante verschillen tussen de oude Trump en de ‘nieuwe’. DeSantis gaat bijvoorbeeld niet mee met diens these dat de verkiezingen van 2020 zijn gestolen door Biden. Belangrijker is dat hij niet een man is die van alles roept, maar die vooral tot concrete actie overgaat. De Republikeinse partijprominent Marc Thiessen zegt: „DeSantis is een echte bestuurder, daadkrachtig en doelgericht.” Dat steelt schril af bij Donald Trump, die bestuurszaken al snel vervelend vindt.

Compliment

Die effectieve bestuursstijl van DeSantis wordt ook gewaardeerd door Democraten. Toen vorige jaar een appartementengebouw in Miami instortte, kreeg hij een compliment van de Democratische burgemeester van die stad vanwege zijn besluitvaardige en samenwerkingsgerichte aanpak.

De intellectuele bagage van DeSantis is groter dan die van Trump. Die heeft de graad van bachelor gehaald bij een studie op gebied van vastgoedbeheer en carrière gemaakt als zakenman. DeSantis is afgestudeerd aan de topuniversiteiten Harvard en Yale. Daarna was hij militair, openbaar aanklager en Congreslid.

Sommige Amerikanen noemen de leeftijd van DeSantis „een hoopgevende belofte.” Hij is 44 jaar, getrouwd en vader van drie jonge kinderen. In de media worden daarom parallellen getrokken met president John F. Kennedy, die ook nauwelijks veertig jaar was toen hij aantrad. Net als Kennedy is DeSantis rooms-katholiek.

Verschillende Republikeinse commentatoren suggereren inmiddels dat DeSantis een betere kanshebber zou zijn voor de verkiezingen van 2024 dan Trump. „Make America Florida”, tweette de rechtse commentator Ben Shapiro, waarmee hij een bekende Trump-slogan in de richting van DeSantis omboog. Een commentator van Fox News zei donderdag: „Als DeSantis de nieuwe man wordt, dan blijft het conservatieve gedachtegoed van Trump behouden, maar is er veel minder ruis en gedoe.”

President Trump beseft inmiddels dat hij geducht last kan krijgen van de gouverneur van Florida, mocht die belangstelling hebben voor het ambt van president. De populariteit van Ron DeSantis irriteert hem bovenmate. Vandaar dat hij een dag na de overwinning van DeSantis een lastercampagne tegen hem startte. Hij gaf hem de kleinerende bijnaam ”Ron DeSanctimonious”, wat in het Engels ”schijnheilig” betekent.

Daarnaast dreigde Trump belastende informatie over DeSantis openbaar te maken. „Als hij eraan begint, kan het erg pijnlijk voor hem zijn. Ik denk dat hij een fout zou maken. Ik denk niet dat het goed zou zijn voor de partij. Mocht hij zich kandidaat stellen voor het presidentschap, dan zal ik dingen over hem vertellen die niet erg vleiend zijn. Ik weet meer over hem dan misschien wel zijn eigen vrouw”, zei Trump tegenover verslaggevers. Bij de Republikeinen is het eerste geroffel te horen van een interne machtsstrijd.