Van de 32 gemeenten waar ChristenUnie en SGP minstens 20 procent van de stemmen behaalden bij de parlementsverkiezingen in 2021, kiezen er 18 voor om de landelijke regels te volgen. Voor de komende jaarwisseling geldt dat het afsteken van vuurwerk door particulieren is toegestaan tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 2.00 uur. Het gaat dan om kinder- en siervuurwerk. Knalvuurwerk is sinds eind 2020 verboden.

Tien gemeenten zeggen de komende jaarwisseling enkele vuurwerkvrije zones te hebben. De overige vier gemeenten hebben nog geen besluit genomen. Er is geen enkele gemeente in de Biblebelt die het afsteken van vuurwerk rond de jaarwisseling totaal verbiedt.

Een vergelijking met landelijke cijfers is niet mogelijk omdat die er niet zijn. Wel is bekend welke regels de 32 ondervraagde Biblebeltgemeenten stelden tijdens de jaarwisseling van 2019 naar 2020. Dat was de laatste keer dat er geen landelijk vuurwerkverbod gold. Eind 2020 en eind 2021 was dat verbod er wel. De regering wilde niet dat de ziekenhuizen, die het al zwaar hadden met de zorg voor coronapatiënten, ook een golf met vuurwerkslachtoffers zouden krijgen te verduren.

Opvallend is dat niet meer dan twee gemeenten andere regels hanteren dan drie jaar geleden. Elberg scherpt de regels aan, Goeree-Overflakkee versoepelt vooralsnog.

Elburg (zie ”Spreek kinderen aan op illegaal gedrag”) had in 2019 nog geen vuurwerkvrije zones, maar gaat daar de komende jaarwisseling voor het eerst mee experimenteren. De hele binnenstad is dan een vuurwerkvrije zone, maakte de gemeente al in april bekend. Aanleiding voor dit besluit is een grote brand in de historische binnenstad afgelopen nieuwjaarsnacht. De beslissing van de gemeente kon op goedkeuring van de plaatselijke bevolking rekenen: kort na de brand vroegen 700 mensen via een petitie om een vuurwerkvrije zone.

Goeree-Overflakkee (zie ”Breid vuurwerkvrije zones op eiland uit”) daarentegen heeft vooralsnog geen plannen voor vuurwerkvrije zones. Drie jaar geleden waren die er nog wel, in Ooltgensplaat en Goedereede. „Voor de komende jaarwisseling ziet de gemeente tot op heden geen concrete reden om een vuurwerkvrije zone in te stellen”, verklaart een woordvoerder van de gemeente. „Mocht er aanleiding voor zijn dan kunnen alsnog dergelijke gebieden worden aangewezen.” Stelt de gemeente toch vuurwerkvrije zones in, dan doet ze dat vanwege openbare orde en veiligheid.

Knallen

Verder zijn er diverse Biblebeltgemeenten die werken met zogeheten vrijwillige vuurwerkvrije zones. Bewoners van een wijk of straat spreken dan met elkaar af dat ze niet knallen als het nieuwe jaar wordt ingeluid. Lokale overheden kunnen niet handhaven in deze gebieden. Onder meer Neder-Betuwe maakt van deze mogelijkheid gebruik.

Lokale overheden die vuurwerkvrije zones instellen, doen dat op verschillende manieren en met diverse redenen.

Zo geeft Barneveld inwoners de mogelijkheid om zelf vuurwerkvrije zones aan te vragen. De gemeente beslist daarover. „Hiervan wordt weinig gebruik gemaakt”, licht een woordvoerder toe. „De afgelopen jaren kwam er telkens één aanvraag, bij een vakantiepark in Kootwijk.”

Gemeenten stellen vuurwerkvrije zones doorgaans in om gevaar, schade en overlast te voorkomen. Zo hoopt Woudenberg dat de maatregel zorgt voor „het terugdringen van overlast” en voor „een veilige en prettige jaarwisseling voor iedereen.”

Lokale overheden die geen aanvullende regels stellen, wijzen erop dat handhaving vaak lastig is.