Bij binnenkomst komt de bezoeker vrijwel meteen terecht in de onlangs gerenoveerde ontmoetingsruimte. In de ene hoek staat een groene kunstheg, in de andere een verkoopkraampje. De ruimte is opgedeeld in verschillende kleine zitplekken. Het oogt knus en gezellig.

Regelmatig komen de bewoners samen in de ontmoetingsruimte voor de dagopening of weeksluiting. Zo ook mevrouw K. van der Lelij-Boeder (90). Acht jaar geleden kwam ze hier wonen met haar –inmiddels overleden– man, vertelt ze, terwijl ze haar gehoorapparaat in doet. „Nu versta ik u net iets beter.”

Intussen attendeert een verzorgster mevrouw Van der Lelij op haar warme kopje thee. „Gelukkig gaat het eten en drinken bij mij nog goed. Ik ben de Heere dankbaar voor mijn goede gezondheid. Wel slaap ik soms slecht. Dan zing ik in mijn bed psalmen. Ik ervaar op zo’n moment dat ik in gemeenschap met de Heere ben.”

De bewoonster, vanouds afkomstig uit Lisse, had haar keuze voor Beth-San al een aantal jaren vaststaan, voordat ze daadwerkelijk hier kwam. „Het was een weloverwogen keuze. De reformatorische identiteit van het tehuis spreekt me nog steeds erg aan. Naast de dagopening heb je hier elke maand een Bijbeluur. Daar probeer ik bij te zijn.” Dat Bijbeluur verzorgt de aan het tehuis verbonden pastoraal werker Laurens van den Berge (41). Sinds 2018 werkt hij voor 24 uur per week in Beth-San te Moerkapelle en in Uitzicht te Vlaardingen. Beide tehuizen zijn verbonden aan Cedrah, een zorgorganisatie met een reformatorische identiteit. De pastoraal werker was voorheen dertien jaar als dakdekker actief.

„Toen ik als ouderling vanuit de gereformeerde gemeente te Aalst ouderenbezoeken aflegde, merkte ik dat dit mij trok. Ik voelde het pastoraat op mijn schouders drukken. Hoewel ik niet de juiste opleiding had, heeft Cedrah mij de kans gegeven om dit werk te gaan doen. In de afgelopen jaren volgde ik cursussen ter bijscholing. In de uren dat ik niet voor Cedrah werk, ben ik werkzaam in de bouw.”

Het pastoraat aan specifiek de ouderen heeft zijn hart, vertelt hij. „Ik merk dat ouderen vragen hebben over het naderende levenseinde. Ze zijn in een fase dat ze terugblikken op het leven dat achter hen ligt. Er komen dan dingen van vroeger terug. Soms zijn dat heftige gebeurtenissen die eerder misschien niet goed verwerkt werden. Ik vind het mooi om mensen wat mee te geven.”

Van den Berge werkt met name op de afdeling Kleinschalig Wonen, waar bewoners met dementie verblijven. „Wekelijks houd ik een Bijbelstudie met zo’n zeven mensen. Ik lees een bekend gedeelte uit de Bijbel en vertel er iets over. Ook zingen we psalmen.”

Hoe weinig mensen soms nog weten, de psalmen blijven vaak lang in herinnering, vertelt hij. „Zo ontmoette ik een aantal jaar geleden een man die als mantelzorger zijn zieke vrouw bijstond. We hadden goede gesprekken over het geloof. Een paar jaar later kwam hij zelf in dit tehuis terecht. Inhoudelijke gesprekken voeren was met hem toen nauwelijks meer mogelijk. Hij kon niet meer verwoorden wat er in hem leefde. Maar als we Psalm 42:5 zongen, was hij zichtbaar geroerd. Dat zegt meer dan woorden kunnen doen.”

Levenservaring

Bijbeluren met bewoners met dementie verzorgen vraagt de nodige creativiteit en rust, „zoekend naar een manier om het Woord Gods te brengen”, aldus Van den Berge. „Natuurlijk zijn positieve reacties van deze ouderen mooi om te horen, maar de Heere doet met Zijn Woord wat Hem behaagt. Dat geeft me ontspanning.”

Als de pastoraal werker een bezoek aflegt op de kamer van iemand, eindigt hij een gesprek altijd met Bijbellezen en gebed. „Ik hoor vaak zo veel zorgen. Pas was er een zoon overleden van een bewoner. Dan is er veel verdriet.”

Maar samen met de bewoners kan hij zorgen voor God neerleggen, zegt Van den Berge. „Ik hoef niets op te lossen. Juist ouderen verwachten ook geen oplossing. Door hun levenservaring weten ze dat ze van mensen geen verwachting hoeven te hebben. Een psalm die ik vaak lees als er verdriet naar boven komt, is Psalm 130. Een gebed vanuit de diepte, vanuit de ellende, maar ook de hoop die er is bij God.”

serie Geloven in de zorg

Dit is het vierde deel in een serie over pastoraal werk in verzorgings- en verpleeghuizen. Volgende week deel 5.