De huizenprijzen lagen in september gemiddeld 0,7 procent lager dan een maand eerder, bij een totaal van 17.631 verhuizingen. In augustus was nog sprake van een afname van 0,1 procent.

Vergeleken met een jaar geleden zijn koophuizen nog wel bijna 10 procent duurder, maar het verschil op jaarbasis wordt met de maand kleiner. Begin dit jaar meldde het statistiekbureau met een plus van zo’n 21 procent nog de sterkste prijstoename in decennia.

Volgens Ard Bax, bestuurslid bij Vereniging Bemiddeling Onroerend goed (VBO), is de prijsdaling die het CBS meet nog niet zo hoog als de afname die zijn makelaarsvereniging registreert. Volgens de VBO zijn de huizenprijzen in het derde kwartaal namelijk met 5 procent gezakt ten opzichte van de voorgaande drie maanden, vertelt Bax. „Het CBS kijkt naar de verkoopprijzen die notarissen bij het Kadaster hebben laten registreren. Dat is pas na een maand of vier na de verkoop van de woning.”

Ontwikkelingen op de huizenmarkt signaleren makelaars doorgaans dus eerder. Toen de hypotheekrentes vanaf maart stegen, merkte Bax– die eveneens register-makelaar bij Visie Makelaardij in Amersfoort is- bijvoorbeeld al dat er minder kijkers op een woning afkwamen. Maar het „echte kantelpunt”, kwam pas in juni. Waar eerst nog vrijwel iedere woning boven de vraagprijs werd verkocht, was dat vanaf dat moment geen zekerheid meer. Hoewel de stijging van de woningprijzen afvlakt, geldt dat niet voor ieder segment, weet Bax. Woningen die op een gunstige locatie liggen –zoals nabij de binnenstad– en goed zijn geïsoleerd, leveren nog altijd behoorlijk wat meer op dan de vraagprijs. Bax: „Een goed onderhouden woning is ook een voordeel. Met de hoge rente is het meefinancieren van een verbouwing niet aantrekkelijk. Daarbij: vind nu maar eens een aannemer.”

Een woning zonder deze voordelen, raakt ook Bax nu lastiger kwijt. „We verkopen ze nog wel, maar meestal niet boven de vraagprijs. We noteren voor zo’n woning ook een stuk minder kijkers. Dan heb je het vaak over minder goed onderhouden, oudere huizen.”

Levensbehoefte

Waar doet een starter wijs aan? Nu een woning kopen of wachten totdat de woningprijzen nog verder zakken? Bax weet het wel: „Tegen mensen die nu een woning nodig hebben, zeg ik: gewoon kopen. Een woning is een eerste levensbehoefte; je hebt een dak boven je hoofd nodig.”

Wel adviseert de register-makelaar starters om op een aantal punten te letten. Zo moet een woning wel toekomstbestendig zijn. „Nu kunnen twee slaapkamers nog voldoende zijn, maar is dat over vijf jaar –na bijvoorbeeld een gezinsuitbreiding– nog steeds zo? En zorg er ook voor dat je maandlasten niet te hoog zijn. Wie weet wil één van de twee over een paar jaar minder gaan werken.”

Welke kant gaat het op? Dat laat zich moeilijk voorspellen, stelt Bax. „De huizenmarkt is erg gevoelig voor bepaalde ontwikkelingen. Neem de inflatie, daardoor geven mensen toch minder snel geld uit. Maar stel dat de koopkracht binnenkort weer toeneemt, dan kan het weer de andere kant opgaan.”