Verschillende steden en elektriciteitscentrales in heel Oekraïne krijgen de volle laag van Russische kruisraketten, terwijl de Russen de centrale in Vinnitsia bestoken met een serie Iraanse zelfmoorddrones. De stroom valt uit in pakweg 20 procent van Oekraïne, terwijl herfst en winter voor de deur staan.

Luchtaanvallen op Oekraïense steden zijn niet nieuw. Het grootschalige karakter, met aanvallen op meer dan twintig steden tegelijk, betekent wel een nieuw hoofdstuk in de oorlog. Het Russische leger vuurt in twee dagen tijd pakweg honderd kruisraketten af. Oekraïne weet ongeveer de helft te onderscheppen.

Russische hardliners, nationalisten en militaire bloggers reageren enthousiast op de serie luchtaanvallen. Eindelijk laat Moskou weer eens zijn tanden zien. „Nu ben ik 100 procent tevreden met de operatie”, verklaarde de beruchte Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov op Telegram.

Ook de nieuwe Russische generaal Sergei Soerovikin wrijft vergenoegd in zijn handen bij het bloedige Russische optreden. Soerovikin, sinds dit weekend de bevelhebber van alle Russische troepen in Oekraïne, staat onder collega’s te boek als ”generaal Armaggedon” of de ”slager van Aleppo”. Soerovikin bouwde een beruchte reputatie op in Syrië met tientallen lucht- en grondaanvallen op ziekenhuizen, scholen en huizen volgens Human Right Watch in 2020.

Verzwakt

Het aantreden van generaal Soerovikin én de luchtaanvallen op Oekraïense steden tonen haarscherp de verzwakte positie van Poetin door de problemen van het Russische leger. Soerovikin is de negende Russische commandant op rij van de speciale militaire operatie in Oekraïne.

Poetin kiest met de benoeming van Soerovkin en de grootschalige luchtaanvallen op burgerdoelen in Oekraïne voor de harde lijn om aan de groeiende kritiek van haviken tegemoet te komen. Daarbij rest Poetin kennelijk weinig anders dan het bombarderen van steden en centrales. De Russische leider verklaart „proportioneel” te reageren op „terroristische acties” van Oekraïne. Daarmee kiest Poetin gefaseerd, maar onmiskenbaar voor nieuwe stappen op de escalatieladder. Rusland dreigt al langer met de uiterste stap: kernwapens.

De vraag is hoe lang Rusland luchtaanvallen op deze schaal kan volhouden. Het Russische leger kampt met een ernstig tekort aan raketten en granaten. Amerikaanse spionagediensten maakten dinsdag bekend dat Moskou wapens, munitie en onderdelen probeert in te slaan bij bondgenoten. Zo heeft Rusland volgens westerse inlichtingendiensten 2400 drones gekocht in Iran.

Wapens schrapen

Ook Oekraïne loopt aan tegen wapen- en munitietekorten. President Volodimir Zelenski dringt bij het Westen aan op de snelle levering van tanks, jachtvliegtuigen en geavanceerde luchtafweersystemen om steden en centrales te beschermen.

Vertegenwoordigers van de dertig NAVO-landen buigen zich vandaag in Brussel over extra wapenleveranties en eventuele aanpassingen van de nucleaire paraplu van het bondgenootschap, na de nieuwe reeks Russische raketaanvallen. NAVO-landen voeren volgens secretaris-generaal Jens Stoltenberg de steun op „zodat Oekraïne zich kan verdedigen en door Rusland bezet gebied kan bevrijden.”

Ook de G7, de club van belangrijke westerse landen, veroordeelt de luchtaanvallen als oorlogsmisdaden en broedt op nieuwe sancties.