Dat schrijft het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) in een rapport dat maandag verscheen. Over tien jaar zullen gemiddeld achttien mensen per uur worden geconfronteerd met de diagnose kanker.

Deze voorspelde stijging in de komende tien jaar is onafwendbaar, stelt het IKNL. Dat komt omdat de toename voor een belangrijk deel in verband staat met de groeiende en vergrijzende bevolking.

Daarnaast zijn veel gevallen van kanker het gevolg van schade die al in het verleden is aangericht. IKNL-bestuurder prof. dr. Thijs Merkx: „De grootste stijging zien we bij vrouwelijke longkankerpatiënten. Dat heeft te maken met de emancipatiegolf in de jaren zestig, waardoor veel meer vrouwen zijn gaan roken. Vroeger kwam longkanker bij vrouwen nauwelijks voor. In 2027 zal longkanker even vaak bij vrouwen als bij mannen voorkomen.”

Gebruinde huid

Het aantal nieuwe gevallen van huidkanker zal het komende decennium met maar liefst 40 procent toenemen, verwacht het IKNL. Een belangrijke risicofactor voor huidkanker is blootstelling aan uv-straling van zonlicht of zonnebanken. Merkx: „We leven in een cultuur waarin een gebruinde huid als gezond wordt beschouwd.” Ook veroudering speelt een rol bij de toename van huidkanker. „Oudere mannen worden meestal kaal. Daardoor zien we vaker kanker op de hoofdhuid.”

Het IKNL heeft onlangs een landelijke taskforce huidkanker opgericht, waarin deskundigen aandacht vragen voor het gebruik van petjes en zonnebrandcrème aan het strand of bij sportevenementen.

Het kankercentrum verwacht ook een opvallende stijging van kankersoorten gerelateerd aan overgewicht, zoals lever-, galweg- en nierkanker.

Daarnaast is consumptie van alcohol een belangrijke risicofactor. Merkx: „We zien een toename van kankers die met alcoholgebruik te maken hebben, zoals lever- en alvleesklierkanker. Helaas consumeren met name jongeren nog steeds veel alcohol. De gevolgen zien we pas twintig tot dertig jaar later terug.”

De IKNL-bestuurder benadrukt dat lang niet alle gevallen van kanker te voorkomen zijn. „Het kan ook te maken hebben met je genen. De enige zekerheid is de dood, die komt als een dief in de nacht.”

Het IKNL doet in het rapport een aantal aanbevelingen. Zo moet de zorg doelmatiger worden ingericht. Merkx: „Hoe meer kankerpatiënten, hoe meer zorg er nodig is. Dat lukt je niet alleen door de capaciteit uit te breiden. Er ís al een groot personeelstekort in de zorg. Een andere mogelijkheid is het verbeteren van de organisatievorm. Behandel bijvoorbeeld één type kanker in het ene ziekenhuis, en een ander type in een ander ziekenhuis. Op die manier kun je de capaciteit van zo’n ziekenhuis efficiënt benutten.”

Arbeidsongeschikt

Ook moet er meer aandacht komen voor de behoeften van (genezen) kankerpatiënten, adviseert het kankercentrum. De groep mensen die in Nederland leeft en ooit de diagnose kanker heeft gehad, stijgt van 1 miljoen nu naar 1,4 miljoen in 2032. Deze mensen kampen vaak met langdurige gevolgen van de ziekte en de behandeling, zoals chronische vermoeidheid en depressiviteit.

Ook komen ze vaak niet meer aan een baan, omdat werkgevers bang zijn dat ze arbeidsongeschikt raken. Merkx ziet daarin een taak weggelegd voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. „Laat het ministerie om tafel gaan met werkgevers met de vraag hoe ex-kankerpatiënten geholpen kunnen worden aan een baan.”