Handelaren reageerden op de toespraak van de Russische president Vladimir Poetin, waarin hij een gedeeltelijke militaire mobilisatie afkondigde. Rusland kan daardoor honderdduizenden reservisten oproepen, die kunnen worden ingezet in Oekraïne. Ook beloofde Poetin de Oekraïense gebieden te annexeren die zijn troepen al hebben bezet.

Een langdurige oorlog brengt de dreiging van verdere verstoringen van de Russische gasvoorziening aan Europa met zich mee, vooral via de enige resterende pijplijn die door Oekraïne loopt. Moskou heeft de belangrijke Nord Stream 1-gaspijpleiding naar Duitsland al volledig stilgelegd als reactie op de westerse sancties tegen het land vanwege de inval in Oekraïne.

Op de toonaangevende Amsterdamse gasbeurs steeg de gasprijs met ruim 9 procent naar 212 euro per megawattuur. Dinsdag steeg de gasprijs al bijna 7 procent. Aan het begin van de week zakte de gasprijs nog tot het laagste niveau in bijna twee maanden door de maatregelen die steeds meer Europese landen nemen om bedrijven en huishoudens te helpen met de hoge energierekening.

De energiecrisis heeft de Europese economie al op de rand van een recessie gebracht. Landen nemen historische stappen om ervoor te zorgen dat er voldoende energie is tijdens het winterseizoen, dat volgende maand begint. In de laatste stap om de bevoorrading veilig te stellen gaat Duitsland het noodlijdende energiebedrijf Uniper nationaliseren. De Duitse regering werkt naar verluidt ook aan de nationalisatie van nog twee grote energiebedrijven om een ineenstorting van de energiesector te voorkomen.

Een lichtpuntje voor Europa is dat de gasvoorraden inmiddels voor 86 procent zijn gevuld. Dat biedt wat steun als het Russische aanbod van gas verder daalt. De sterke invoer van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) helpt ook om de gasopslagen te vullen, waardoor de gasprijs ten opzichte van het hoogtepunt in augustus is gezakt.

Een ongewoon koude winter zou de gasreserves echter snel kunnen uitputten. Ook zou het aanvullen van de voorraden volgend jaar nog moeilijker kunnen worden, omdat Europa dan mogelijk helemaal geen gas meer uit Rusland krijgt.