De Russische president Vladimir Poetin heeft een gedeeltelijke militaire mobilisatie afgekondigd. Dat betekent onder meer dat reservisten met militaire ervaring worden opgeroepen voor militaire dienst. Poetin heeft dat woensdagochtend met een televisietoespraak bekendgemaakt, zijn eerste sinds de Russische invasie in Oekraïne.
„Het Westen wil ons land vernietigen”, zei Poetin. Volgens hem heeft het Westen geprobeerd om Oekraïners tot kanonnenvoer te maken en wilde het geen vrede tussen Oekraïne en Rusland. Om Rusland te beschermen wordt woensdag al overgegaan op de mobilisatie van 300.000 reservisten. De regering moet volgens Poetin extra geld beschikbaar stellen voor de wapenproductie.
Poetin beschuldigde het Westen in zijn speech van nucleaire chantage en zei dat Rusland „veel wapens” heeft om mee te reageren. „Als de territoriale integriteit van ons land wordt bedreigd, zullen we alle beschikbare middelen gebruiken om onze mensen te beschermen. Dit is geen bluf.”
De president herhaalde dat hij de Donbas, bestaande uit de Oost-Oekraïense regio’s Donetsk en Loehansk, wil „bevrijden”. Russische troepen vielen Oekraïne eind februari binnen om naar eigen zeggen inwoners van die gebieden te beschermen en Oekraïne te „denazificeren”. Volgens Poetin mogen deze mensen niet in de steek worden gelaten en willen ze zelf niet onder „neonazi’s” vallen.
Poetin leek daarnaast zijn steun uit te spreken voor de referenda die komende week worden gehouden in vier bezette gebieden in Oekraïne, waarbij inwoners antwoord moeten geven op de vraag of hun regio bij Rusland moet gaan horen. Naast de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loehansk van pro-Russische separatisten gaat het om bezette delen van de regio’s Cherson en Zaporizja.
Grote westerse landen hebben al laten weten de uitkomst van de „schijnreferenda” niet te erkennen. Als Rusland de gebieden annexeert, zou dat betekenen dat er gevochten wordt op Russisch grondgebied; reden voor Poetin om een mobilisatie af te kondigen. Deskundigen denken zelfs dat hij een Oekraïense aanval op de nieuwe Russische gebieden zou kunnen aangrijpen om te dreigen met het gebruik van nucleaire wapens.
De afgelopen weken was de roep op de Russische staatstelevisie om een mobilisatie steeds luider geworden. Oekraïne is bezig met een tegenoffensief en heeft met name in de regio Charkov veel terrein gewonnen. Het Russische leger kampt met een groot personeelstekort in Oekraïne, maar omdat Poetin steevast sprak van een ‘speciale militaire operatie’ in plaats van een oorlog kon hij geen beroep doen op dienstplichtigen en reservisten.
Het is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog dat Rusland overgaat op een mobilisatie. De toespraak van Poetin zou aanvankelijk dinsdagavond op televisie worden uitgezonden, maar dat ging om onbekende reden niet door.