De Verenigde Staten zullen nooit erkennen dat Rusland de regio’s Donetsk, Loehansk, Cherson en Zaporizja inlijft, zei Jake Sullivan, de nationale veiligheidsadviseur van president Joe Biden. Hij sprak van een belediging van de principes van soevereiniteit en territoriale integriteit.

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz zei in New York dat de „schijnreferenda” in strijd zijn met het internationaal recht en niet zullen worden geaccepteerd. Het zijn volgens hem slechts pogingen „imperialistische agressie” te verhullen.

Volgens de Franse president Emmanuel Macron zou het „cynische” plan grappig zijn als het niet zo tragisch was. De internationale gemeenschap zal de resultaten van deze „parodie” in ieder geval niet erkennen, zei hij. In zijn toespraak tot de VN gaf ook Macron Rusland de schuld van een „terugkeer van het imperialisme” in Europa. Net als Scholz riep hij Moskou op Oekraïne te verlaten.

NAVO-chef Jens Stoltenberg hekelde de plannen als „de zoveelste escalatie in de oorlog veroorzaakt door het Kremlin.” Hij zei op Twitter dat „schijnreferenda geen legitimiteit hebben en niets veranderen aan de aard van de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne. De internationale gemeenschap moet deze flagrante schending van het internationaal recht veroordelen en de steun voor Oekraïne opvoeren.”

De Europese Commissie is met een grote delegatie in New York. Voorzitter Ursula von der Leyen betoogde dat de referenda het VN-handvest duidelijk schenden. „Proberen de grenzen van Oekraïne te veranderen is totaal onaanvaardbaar. We zullen de poging van Rusland om zijn illegale en wrede bezetting van Oekraïense gebieden te legitimeren nooit erkennen.”

De Poolse president Andrzej Duda noemde de volgens hem door Rusland georganiseerde volksraadplegingen „waardeloos”. Volgens hem wordt het resultaat niet in het stembureau maar in Moskou bepaald. De uitslagen zullen dan ook niet worden erkend.

De regering in Kiev verklaarde dat de referenda niets zullen veranderen en dat de strijd gewoon doorgaat. Oekraïne wil dat de internationale gemeenschap de sancties en wapenleveringen opvoert.

De referenda worden volgens Russische media tussen 23 en 27 september gehouden. Rusland kan ze gebruiken als rechtvaardiging om zijn „speciale militaire operatie” in Oekraïne om te vormen tot een oorlog. Dat zou kunnen betekenen dat er een mobilisatie komt om de verzwakte strijdkrachten te versterken.

In 2014 annexeerde Rusland het Oekraïense schiereiland de Krim, nadat daar een referendum was georganiseerd over aansluiting. Dat wordt internationaal niet erkend.