Appels uit Wadenoijen na hagelstorm alleen geschikt voor moes
Terwijl veel collega’s prachtige appels en peren plukken, kijkt Peter van Haaften uit Wadenoijen met een sombere blik naar zijn fruit. De door hagel misvormde vruchten zijn alleen goed om sap en moes van te maken.
Zo op het eerste gezicht lijkt er niets aan de hand met de 85 hectare fruit bij de Betuwse teler. De bomen hangen bomvol blozende vruchten. Peren en appels zijn extra zoet dit jaar vanwege de zeldzaam vele zonuren. En dankzij die prachtige zomer is alles ook twee weken eerder rijp in vergeleking met vorig jaar. Bij de meeste fruittelers is de oogst al enkele weken in volle gang.
Schijn bedriegt echter bij Van Haaften en bij de tien telers uit de buurt die hun fruit leveren aan zijn handelsfirma – de andere poot van zijn holding. Een hagelstorm verwoestte op 19 mei in 10 minuten tijd in het gebied tussen Zaltbommel en Lienden zo’n 1000 hectare fruit. „Ik had niet in de gaten dat het zo hard hagelde. Het stormde vooral heel erg. Onze bedrijfsleider stuurde al snel foto’s van de schade. Alle jonge vruchten waren geraakt. Niet alleen de appels en peren die normaal gesproken wat in de luwte hangen, maar ook de takken en de stammen van de jonge aanplant waren zwaar beschadigd. Dit heb ik in de jaren dat ik fruitteler ben nog nooit meegemaakt.”
Vervolgens was het alle hens aan denk. Om te voorkomen dat de bomen weg zouden rotten, werd er tot diep in de nacht gewerkt om ze van een kostbaar beschermingsmiddel te voorzien. „We hebben de bomen kunnen redden, mede dankzij de droge zomer waardoor er geen water in de beschadigde plekken bleef staan.”
Doordat de bladeren bij onder meer de goudreinetten waren weggeslagen, zal de oogst volgens Van Haaften ook volgend jaar nog kleiner zijn dan normaal. „Blad is nodig voor de knopvorming in het volgende jaar. Het herstel duurt zeker twee jaar, maar de kans is groot dat we nog jarenlang gevolgschade hebben. Het directe verlies schatten we op 1,5 miljoen euro.”
Hoewel hij zich niet bepaald vrolijk voelt op het hoogtepunt van de fruitoogst, probeert Van Haaften in zijn bedrijf rust en vertrouwen uit te stralen. „Zo probeer ik het personeel te motiveren om de schouders er onder te zetten. Zij waren enorm verslagen toen duidelijk werd dat alles was verwoest. De eerste tijd weet je ook nauwelijks wat je moet doen.”
De oogst van het verhagelde fruit is in volle gang. „Dit is toch de tijd waar je een heel jaar naar toe werkt. En daarom plukken we al het fruit er nu in één keer af. Het perenras conference proberen we nog te verkopen als klasse 2 (aanduiding voor mindere kwaliteit, red.). Doordat dit jaar landelijk het fruit uitzonderlijk mooi is, komen er waarschijnlijk minder peren van klasse 2 op de markt. De andere peren- en appelrassen gaan naar de conservenfabriek. Die worden verwerkt tot sap en appelmoes. Zo proberen we er financieel nog wat uit te halen.”
Hoewel Wadenoijen en omgeving weinig hagelschade kent vanuit het verleden, is de getroffen teler niet van plan om met zijn armen over elkaar te gaan zitten wachten op de volgende bui. „De oudere bomen rooien we wat eerder, die percelen planten we vervolgens nieuw aan. Verder hebben we besloten om vanaf nu ieder jaar zo’n 15 hectare boomgaard te voorzien van hagelnetten. Als die eerder waren aangebracht, hadden we deze schade voor 100 procent kunnen voorkomen.”