BuitenlandMidden-Oosten

Turkije pikt steeds meer grond in van Syrië en Irak

Lijkt Turkije op Rusland? Meer dan je wellicht zou denken. In het noorden van Irak en het noorden van Syrië is een grote, misschien wel onomkeerbare ontwikkeling gaande. Turkije neemt stukje bij beetje steeds meer land in. En wie de Turkse politiek van de laatste jaren enigszins in de gaten heeft gehouden, weet dat dit heel bewust beleid is.

Jacob Hoekman
25 July 2022 20:09
Iraakse patrouille bij Zakho. beeld AFP, Safin Hamed
Iraakse patrouille bij Zakho. beeld AFP, Safin Hamed

”Vredesvoorjaar”. Dat was de verhullende naam waaronder de Turkse operatie in Noord-Syrië in 2019 van start ging. Dankbaar gebruikmakend van de aankondiging van de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump over de terugtrekking van Amerikaanse troepen in Syrië, stuurde de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn mannen zonder aarzelen de grens over. Zo’n 5000 vierkante kilometer Syrische grond maakten ze buit.

Dat was niet voor het eerst. In 2018 had de beruchte operatie ”Olijftak” plaats – ook al zo’n lieftallige naam. Toen werd het hele Syrische district Afrin buitgemaakt, tot grote ontsteltenis van de vele Koerden in dat gebied. En daarvóór, in 2016 en 2017, confisqueerde Turkije duizenden vierkante kilometers van het Syrische grensgebied onder de naam ”Schild van de Eufraat”.

Ik laat nu nog een paar kleinere operaties buiten beschouwing en ik heb het nog niet eens gehad over de Syrische provincie Idlib, waar officieel Syrische rebellengroepen aan de macht zijn, maar waar Turkije in de praktijk overal legerbases heeft gecreëerd.

De teneur is zo ook wel duidelijk: Turkije bezet langzaam maar zeker een steeds groter deel van het noorden van Syrië. Onder het mom van het creëren van veiligheidszones –vooral bedoeld tegen de Koerdische bevolking– schuift de grens steeds verder op.

De laatste weken is Turkije druk bezig voorbereiding te treffen voor weer een nieuwe operatie in Syrië. De Amerikaanse president Joe Biden heeft Erdogan teruggefloten tijdens de laatste NAVO-top, maar het is al tijden duidelijk waarop Erdogan zijn pijlen aan het richten is: de Syrische regio’s Tal Rifaat en Manbij.

Intussen gebeurt er iets soortgelijks, zij het vooralsnog op kleinere schaal, in het noorden van Irak. Ook daar dringt Turkije steeds verder binnen, en dan vooral in de regio’s Zakho en Sinjar in het noordwesten van Irak. Dat gaat net als in Syrië gepaard met bloedvergieten. In Zakho kwamen vorige week bijna tien mensen om bij wat hoogstwaarschijnlijk een Turks artilleriebombardement was.

Een rapport van het Iraakse ministerie van Defensie, dat zaterdag naar het Iraakse parlement werd gestuurd, stelt dat Turkije inmiddels 105 kilometer diep is binnengedrongen in Iraaks territorium en dat er meer dan honderd Turkse militaire buitenposten in Irak zijn gecreëerd.

Ik maak me dan ook geen illusies: alles wijst erop dat de expansiedrift van Turkije in zuidelijke richting stap voor stap door zal gaan. Het is gedrag dat inderdaad op onderdelen vergelijkbaar is met dat van Rusland in Oekraïne – met dat verschil dat Turkije nota bene een NAVO-lidstaat is en de Turkse doelwitten zich niet in Europa bevinden.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer