Plegen de Emiraten broederverraad?
De Amerikaanse president Joe Biden verliet vrijdag Israël na een staatsbezoek dat, afgaande op de resultaten, eerder van ceremoniële aard is geweest.
In Israël ontmoette hij een regering die vooral bezig was met de aanstaande verkiezingen in eigen land. Biden had hier een gesprek met de Israëlische premier Yair Lapid. Duidelijk werd dat zowel Israël als de Verenigde Staten het nucleaire Iraanse programma willen afremmen. Nog duidelijker werd echter dat beide landen het oneens zijn over de wijze waarop dit dient te geschieden.
Biden herhaalde dat hij diplomatie een kans wil geven, maar volgens Lapid maken woorden alleen geen enkele indruk op de Iraanse leiders. Die zouden er zich bewust van moeten zijn dat het Westen indien nodig bereid is geweld te gebruiken om het Iraanse nucleaire programma te stoppen.
Terwijl Biden in het vliegtuig naar Saudi-Arabië zat, kwam er totaal onverwacht een boodschap uit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) die vooral de verdeeldheid van de Arabische Golfstaten illustreerde. De VAE lieten namelijk weten dat ze hun ambassadeur zouden terugsturen naar Teheran „om bruggen te herbouwen.”
De autoriteiten van de VAE maakten van hun hart bepaald geen moordkuil. Ze waren volstrekt niet van plan om te participeren in een militaire alliantie tegen Iran. Ze stonden „open voor samenwerking, maar geen samenwerking die gericht was tegen een ander land in de regio.”
De VAE ondertekenden augustus 2020 het Abraham Akkoord met Israël en de vraag is waarom de autoriteiten van dit land uitgerekend op dit moment met een dergelijke verklaring kwamen.
De algemene verwachting was dat het bezoek van Biden aan het Saudische koninkrijk de weg moest banen voor een nauwere samenwerking tussen dit land en Israël. De Saudiërs aarzelen, maar vrezen Iran. Tot op heden lieten de Saudiërs echter de VAE het voortouw nemen. Maar wat als die plotseling hun ambassadeur opnieuw naar Teheran sturen? Het zou de toenadering tussen Israël en Saudi-Arabië kunnen versnellen. Is dat wellicht precies de bedoeling?
Er is ook nog een andere verklaring mogelijk. Dat het de VAE namelijk menens is dat ze betere relaties met Teheran wensen. Iran is een land dat grote zakelijke en economische belangen heeft in de VAE. Traditioneel drukte het geografisch grotere Saudische koninkrijk nadrukkelijk zijn stempel op de buitenlandse politiek van de Golfstaten.
Vooral na de moord op de Saudische journalist Jamal Khashoggi in 2018 in Istanbul werd de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman (MbS) aangeschoten wild. Biden noemde het Saudische koninkrijk tijdens zijn verkiezingscampagne zelfs een paria.
Dit opende mogelijkheden voor de VAE, die de leidersrol in de Golf in zekere zin overnamen. De Saudische kroonrpins heeft echter zijn zelfvertrouwen herwonnen. Aan de vooravond van het bezoek van Biden bracht MbS een aantal regionale staatsbezoeken. Vooral van belang was zijn reis afgelopen 22 juni naar Ankara, waar de Turkse president Erdogan hem met alle egards ontving. De Saudische kroonprins wist hiermee zijn imago van regionale leider op te vijzelen.