Bart Kemp: Zinloos als ik me uitspreek over acties
Branden op snelwegen, rellen bij de woning van stikstofminister Van der Wal, boeren die met hamers op politiebusjes rammen. Bart Kemp, voorman van Agractie, wil geen oordeel geven over de agressie bij boerenprotesten.
Hoe kijkt u terug op de acties van dinsdag?
„Escalatie leidt af van de inhoud. Wij roepen het kabinet met klem op om zo snel mogelijk in gesprek te gaan over de inhoud. De escalatie is tekenend voor wat er in het land leeft. We waarschuwen hier al weken voor: Ga in gesprek, laat het niet escaleren.”
Dat het nu ontspoort is dus de schuld van de overheid?
„De oorzaak ligt absoluut bij de overheid, die continu onbetrouwbaar is en op geen enkele manier voor draagvlak zorgt. Deze uitbarsting konden we verwachten.”
Staat u nog steeds achter de acties?
„Ik hoef nergens achter te staan. Ik houd niet van dat polariserende spelletje in de media: ben je voor of ben je tegen? Onzin. Laten we kijken naar de inhoud en oorzaken in plaats van vingerwijzen.”
Ook mensen die achter de boeren staan, zoals BBB-Kamerlid Caroline van der Plas, veroordelen dit soort acties.
„Zij heeft gezegd: Het werkt tegen je, dus je kunt het beter niet doen. Dat is wat anders dan dat ze zich ertegen keert. Ik ga me er niet over uitspreken, dat is zinloos. Ik heb boeren niet aan een touwtje en hoef geen belerend vingertje op te heffen. Ieder is verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag. Het enige wat ik constateer is dat de boel escaleert en dat de overheid in gesprek moet.”
Waarom veroordeelt u het geweld niet?
„Misschien gooi ik dan wel olie op het vuur. Sowieso zijn wij op geen enkele manier betrokken bij deze acties.”
Waar ligt voor u de grens met actievoeren?
„Daar ga ik niet over speculeren. Ik wil me in deze situatie niet vervreemden van de boeren en recht doen aan de gevoelens in mijn achterban. Daarom kies ik ervoor om ons tot de overheid te wenden en in gesprek te gaan.”
Maken dit soort acties het juist niet moeilijker om in gesprek te komen?
„Dat zijn speculerende vragen. Ik wil het erbij laten dat we ons uiterste best doen om inhoudelijk verder te komen met overheid. Daarom is mijn nadrukkelijke oproep: Den Haag, ga in gesprek.”
Wat denkt u dat dit soort acties doet met de steun en sympathie voor de boeren?
„Ik heb geen idee. Uit alle peilingen blijkt dat de steun groot is.”
Deskundigen waarschuwen voor een averechts effect.
„Wat ik erover wil zeggen is dat boeren en wij als organisaties met de rug tegen de muur staan. Alle oplossingen zijn aangedragen, alle mogelijke manieren om in gesprek te komen geprobeerd. En er wordt niet geluisterd. Twee weken geleden kregen we nog te horen dat bewindspersonen geen behoefte hebben aan een gesprek.”
Als de overheid nu aan de wensen van de boeren tegemoet komt, kan dat overkomen als zwichten voor geweld.
„Hoe het overkomt, maakt mij niet zoveel uit. Het gaat er ons om dat we zo snel mogelijk een oplossing vinden voor deze situatie. Nogmaals: dit had eenvoudig voorkomen kunnen worden. Het vertrouwen in de overheid is extreem laag. Je zou toch hopen en verwachten dat die dan communicatiestrategen en mediators in de arm neemt om het vertrouwen te herstellen, zeker met deze ingrijpende plannen. Maar de overheid gaat juist met de botte bijl erin en ieder constructief overleg uit de weg.”