„Allereerst wordt de basis van de krijgsmacht versterkt”, staat in de nota. Dat betekent dat de slagkracht wordt versterkt door onder meer ophoging van de voorraden, nieuw materieel en versterking van de geneeskundige keten. Eenheden moeten „sneller, vaker en langer ingezet kunnen worden”.

De strijdkrachten gaan ook meer specialiseren. „Bij de investeringen in Defensie kiezen we daarom voor capaciteiten die, binnen de samenwerkingsverbanden, van meerwaarde zijn.” Het gaat dan om het vergaren van inlichtingen, cyberdefensie, special forces en de lucht- en raketverdediging.

In Europa zal „vergaand, vergaand” worden samengewerkt, zei generaal Onno Eichelsheim, ’s lands hoogste militair. De landmacht gaat nog veel verder integreren met de Duitsers. De marine gaat nog nauwer samenwerken met de Belgen, Duitsers en Britten. En de luchtmacht met Noorwegen en Duitsland.

„Deze plannen zorgen voor het herstel van Defensie”, zei staatssecretaris Christophe van der Maat tijdens de presentatie op de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Minister Kajsa Ollongren noemt de plannen „ambitieus, maar ook realistisch”. Volgens haar wordt er niet alleen meer „maar ook slimmer geïnvesteerd”.

Al die plannen kunnen betaald worden omdat het ministerie er 5 miljard euro structureel bijkrijgt. Daar was door de Tweede Kamer op aangedrongen na de inval van Rusland in Oekraïne. Die oorlog heeft „ons met de neus op de feiten gedrukt”.

Een deel van de plannen was al uitgelekt. Zo komen er zes F-35 gevechtsvliegtuigen en een extra transportvliegtuig bij, krijgen de commando’s en mariniers een gespecialiseerde helikoptereenheid en komen er vier extra drones van het type Reaper die ook bewapend worden. De marine krijgt moderne precisiewapens waarbij gedacht kan worden aan kruisraketten. „We gaan er voor zorgen dat alles het gewoon weer gaat doen”, aldus Eichelsheim.

Een van de grote problemen van de krijgsmacht is het personeelstekort. De hoop is dat een nieuwe cao waarin een flinke loonsverhoging is afgesproken, vooral voor de lagere rangen, Defensie aantrekkelijker gaat maken als werkgever. Daar wordt een half miljard euro voor uitgetrokken.

Van der Maat houdt wel een slag om de arm. Het zal allemaal niet van vandaag op morgen geregeld zijn. Door de krappe arbeidsmarkt, stikstofproblemen en lange levertijden voor materieel en munitie duurt het wel even voor de krijgsmacht op orde is, waarschuwde hij.