Meer misbruikmeldingen in kerken
Het Meldpunt Misbruik in Kerkelijke Relaties heeft vorig jaar meer meldingen gekregen van seksueel misbruik waarbij een kerkelijke functionaris betrokken was.
Er werden vorig jaar twaalf meldingen gedaan van dergelijk misbruik, tegenover acht meldingen in 2020. Dat blijkt uit het vrijdag gepubliceerde jaarverslag van het meldpunt.
In 2020 lag het aantal meldingen juist wat lager dan ‘normaal’; in de drie jaren ervoor schommelde het aantal meldingen eveneens rond de twaalf. Het gaat hier om misbruikmeldingen waarbij een kerkelijke functionaris als aangeklaagde is betrokken. Daarnaast onderscheidt het meldpunt klachten, signalen en adviezen.
Bij het meldpunt zijn vijf kerken aangesloten: de Christelijke Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, de Nederlands Gereformeerde Kerken, de Hersteld Hervormde Kerk en de voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland.
Bij het meldpunt kwamen vorig jaar vijf signalen binnen die wezen op situaties die mogelijk gevaar kunnen opleveren voor de veiligheid in een gemeente. Daarnaast is 34 keer een adviesaanvraag ingediend, iets minder dan een jaar eerder (40). Daarbij is sprake van misbruik waarbij geen kerkelijke functionaris is betrokken, maar die wel in kerkelijke context plaatsheeft, zoals incest in een gezin in de gemeente.
Het meldpunt signaleert een duidelijke invloed van aandacht voor het onderwerp misbruik in de media op het contact opnemen met het meldpunt. Zo was na de onthullingen over misbruik bij het televisieprogramma The Voice begin dit jaar een „significante stijging” in het aantal adviesvragen te zien. Eerder signaleerde het meldpunt een vergelijkbaar effect in 2017, het jaar van #MeToo. Als verklaring schrijft het meldpunt dat een „duidelijke en afkeurende reactie op situaties van misbruik door de omgeving” aan slachtoffers ruimte geeft om hun eigen misbruikverhaal te melden.
Het aantal vertrouwenspersonen in bij het meldpunt aangesloten kerken nam in 2021 toe naar 778 personen, tegenover 744 een jaar eerder. Vertrouwenspersonen zijn volgens het meldpunt „een eerste aanspreekpunt en een belangrijke schakel in het preventiebeleid van kerken.”
Recente onthullingen van (seksueel) misbruik tonen volgens het meldpunt hoezeer macht hierbij een rol speelt. Ook in kerkelijke context kunnen machtssystemen, zoals het misbruiken van een positie, Bijbelteksten of gebed, een factor zijn bij misbruik. Het meldpunt organiseert in het najaar een toerustingsdag voor vertrouwenspersonen rond het thema ”Macht en onmacht bij seksueel misbruik in de kerk”.