Israëlische coalitie aan zijden draadje
Het kabinet van premier Naftali Bennett en minister van Buitenlandse Zaken en toekomstig premier Yair Lapid wankelt. Israël krijgt mogelijk weer geldverslindende verkiezingen.
De coalitie steunt op een divers palet aan partijen: links, centrum en rechts. Wat hen verenigt, is dat ze een regering wilden zonder Likud-leider Benjamin Netanyahu, in wie ze geen vertrouwen hebben.
Idit Silman van de rechts-nationalistische Yamina vertrok begin april uit de coalitie. Ze was boos dat minister van Gezondheid Nitzan Horowitz een brief had geschreven aan ziekenhuizen dat ze tijdens Pesach het publiek niet kunnen verbieden producten met gist mee te nemen.
Het Arabische Knessetlid van de links-liberale Meretzpartij, Ghaida Rinawie Zoabie, hield het deze week voor gezien. Zij schreef in haar ontslagbrief dat ze had gehoopt dat de nieuwe regering zou streven naar gelijkheid tussen Joden en Arabieren. In werkelijkheid gaat het volgens haar om een harde regering die rechtse posities inneemt.
De oppositie hoopt mogelijk woensdag al een wetsvoorstel in te dienen om de Knesset te ontbinden – en daarmee de regering ten val te brengen. In dat geval zouden in september nieuwe verkiezingen gehouden kunnen worden.
Maar of Netanyahu’s wens in vervulling gaat, is de vraag. Met het vertrek van Silman en Zoabi steunt de coalitie weliswaar op slechts 59 van de 120 zetels en de oppositie op 61 zetels, maar het is niet gezegd dat alle oppositieleden voor de val van de regering zullen stemmen. En daar zijn goede redenen voor.
Met de val van de regering hebben Israëliërs –en niet het minst de Arabische burgers– namelijk veel te verliezen. Nu zit er een Arabische partij in de coalitie die druk uitoefent op Bennett om de positie van de Arabische minderheid te verbeteren.
Het grootste probleem waarmee de Arabische bevolking –een vijfde deel van de Israëliërs– kampt, is de misdaad. Er bestaat nu een serieus plan om de gangsters die de Arabische steden terroriseren te bestrijden. De politie maakt vorderingen in het opsporen van illegale wapens en het arresteren van criminelen.
Omdat de regering Bennett een begroting aannam –iets wat zijn voorganger Netanyahu weigerde– heeft het leger voldoende geld om de defensie van het land weer op peil te brengen. De relaties met Arabische landen en de Amerikaanse regering van Joe Biden zijn verbeterd. Ook is er een einde gekomen aan de torenhoge kosten voor de premier en zijn gezin.
Mocht de huidige Knesset toch akkoord gaan met nieuwe verkiezingen, dan is het ook nog helemaal niet zeker dat het Netanyahu zal lukken een nieuwe regering te vormen. Het lukte hem ook niet na de afgelopen vier verkiezingen. Het is mogelijk dat Israël na de val van dit kabinet een lange periode van politieke instabiliteit tegemoet gaat. Silman en Zoabie brengen potentieel grote schade toe aan wie hen hebben gesteund.