Op een zorgboerderij in Tricht, de vaste vergaderlocatie van de Vrouwenbond, vindt het gesprek plaats met drie leden van het bestuur: voorzitter ds. A. Verschuure uit Genemuiden, presidente M. A. (Meiny) Heikoop-Gorter uit Tricht en E. (Liesbeth) Martinu-Hol uit Kesteren, lid van de werkgroep toekomstvisie.

Op tafel ligt het magazine dat de Vrouwenbond uitgeeft ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum. Een kloeke bundel met achtergrondartikelen, foto’s en interviews over het verleden en heden van de bond.

Op de achtergrond klinken de stemmen van Oekraïense vluchtelingen die in een zaal ernaast worden verwelkomd. Ook mevrouw Heikoop heeft vier vluchtelingen in huis, vertelt ze. „Dat gaat heel goed. We communiceren met elkaar via Google Translate.”

Ds. Verschuure komt net bij een vergadering van de Gereformeerde Bijbelstichting vandaan en heeft een Statenbijbel en een kinderbijbel in het Oekraïens voor haar meegenomen. „Fijn, nu kunnen we samen met hen uit de Bijbel lezen.”

Het 75-jarig jubileum van de Vrouwenbond op 7 april stemt hen tot dankbaarheid. „De bond is al die jaren bewaard gebleven bij de Schriftuurlijk-bevindelijke boodschap. Vanuit die boodschap rust de bond vrouwen toe en speelt hij een samenbindende rol in ons kerkverband”, stelt ds. Verschuure.

Hoe gaat het met de vrouwenverenigingen van de Gereformeerde Gemeenten?

Heikoop: „Er zijn 130 verenigingen met ongeveer 5000 leden bij de Vrouwenbond aangesloten. Dat aantal blijft vrij stabiel. De ene keer gaat er een vereniging af, omdat ze wordt opgeheven of fuseert met een andere vereniging. De andere keer komen er twee bij, zoals onlangs Oosterend, met 6 leden onze kleinste vereniging, en Barneveld-Zuid, met 169 leden de grootste. Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld 6 procent van de vrouwen in een gemeente lid is van een vrouwenvereniging. Bij kleine en jonge gemeentes ligt dat percentage hoger, omdat er daar meer behoefte is aan verbinding.”

De Vrouwenbond heeft een werkgroep toekomstvisie opgericht. Waarom?

Martinu: „Landelijk blijft het aantal leden stabiel, maar plaatselijk is er soms sprake van vergrijzing en lukt het door allerlei oorzaken niet om nieuwe leden aan te trekken. De werkgroep heeft in kaart gebracht hoe het ervoor staat met de vrouwenverenigingen en een plan van aanpak ontwikkeld hoe de bond de komende jaren meer leden aan zich kan binden.”

Wat houdt dat plan in?

„Als eerste willen we door publicatie van artikelen in reformatorische media de bekendheid van de vrouwenverenigingen vergroten en vrouwen oproepen om lid te worden van een vrouwenvereniging. Als tweede gaan we als bestuur de komende vijf jaar alle verenigingen langs om te kijken welke vragen er leven. Als derde hopen we tijdens onze jaarvergadering in september workshops te geven aan lokale besturen en leden over hoe ze vrouwen kunnen bereiken.”

Hoe kunnen verenigingen dat volgens u het beste doen?

„We adviseren besturen om een gevarieerd programma samen te stellen. Er zijn gemeenten waar elke verenigingsavond wordt ingevuld met bezinning en handwerken. Dat kan voor jonge vrouwen een drempel zijn om lid te worden. Nodig voor de ene avond een spreker uit, doe de andere avond iets creatiefs. Een andere tip: Organiseer niet alleen een maaltijd voor ouderen in de gemeente, maar ook eens voor jongere vrouwen. Of: Houd de vrouwenvereniging niet eens in de twee, maar in de drie weken. Dat geldt vooral voor verenigingen met veel jonge leden.”

Heikoop: „Vijfenzeventig jaar geleden was de vrouwenvereniging een avondje uit, maar dat is niet meer zo. Veel jonge vrouwen zijn druk en er is veel aanbod van andere activiteiten.”

Martinu: „Laat je als vrouwenvereniging zien aan jongere vrouwen in de gemeente door het verlenen van praktische hulp na de geboorte van een kind. Je kunt bijvoorbeeld om beurten koken voor een gezin in de week na de kraamtijd. Op die manier creëer je een band tussen oudere en jongere vrouwen.”

Heikoop: „Zo’n initiatief verlaagt de drempel om te gaan en maakt de vereniging aantrekkelijker.”

Ds. Verschuure: „In Scherpenzeel bestond de vrouwenvereniging vooral uit een kleine groep ouderen. Enkele jonge vrouwen besloten toen samen de vereniging te bezoeken. Velen volgden hun voorbeeld en nu is het een grote vereniging met ook veel jongere vrouwen. Ook in Klaaswaal en Ouddorp vond er een verjongingsslag plaats”

Welke invloed heeft de coronacrisis gehad op vrouwenverenigingen?

Heikoop: „Tijdens de lockdowns werden vrijwel overal de verenigingsavonden afgelast. Dat was best ingrijpend. Het was mooi om te zien dat er nieuwe initiatieven ontstonden om contact te houden en dat er avonden digitaal werden uitgezonden.”

Ds. Verschuure: „De regiobijeenkomsten en de Bondsdag zonden we digitaal uit. Daar werd veel gebruik van gemaakt. Tijdens de Bondsdag in 2021 telden we ruim 7000 aansluitingen. Ook dinsdag verzorgen we een beelduitzending, wel voor de laatste keer. Het is een noodoplossing en we willen graag terug naar de ontmoeting.”

Wat betekenen vrouwen binnen het kerkelijk leven?

Heikoop: „Iemand zei eens: een vrouwenvereniging is het cement van de kerk. De verbindende factor op de achtergrond, actief in stilte.”

Martinu: „Een vrouwenvereniging heeft een dienende taak in het bezig zijn rondom Gods Woord. Dat zie je ook terug in de namen van onze verenigingen. Dat zijn namen van dienende vrouwen als Dorkas, Tabitha, Febe. Zeventien verenigingen dragen de naam Ora et labora of Bid en werk. Dat zegt iets over hun taak.”

Ds. Verschuure: „Man en vrouw zijn gelijkwaardig, maar hebben wel van de Heere een onderscheiden plaats gekregen. Mannen in het leidinggeven, vrouwen in het dienen. Daarom hebben wij als Vrouwenbond een man als voorzitter, omdat we geloven dat leidinggeven in de kerk is voorbehouden aan de man.”

Heikoop: „Door onze verenigingen wordt veel voor de naaste gedaan, ver weg en dichtbij. Vrouwen bezoeken een avond niet alleen voor zichzelf, maar betekenen ook iets voor de ander.”

Hoe kijkt de Vrouwenbond naar de toekomst?

Ds. Verschuure: „We hopen dat de vrouwenvereniging haar dienende rol blijft vervullen. En dat de binding aan Gods Woord mag blijven.”

Martinu: „Onze tijd en cultuur veranderen, maar Gods Woord verandert nooit. In dat spanningsveld proberen we als Vrouwenbond onze weg te vinden.”