China koos bijna drie weken lang niet echt partij in het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Het best kon de houding als pro-Russisch neutraal worden omschreven.
Peking sprak uitsluitend over een ”militaire operatie”. Het woord ”invasie” nam men niet in de mond, het was zelfs verboden het te gebruiken. Anderzijds benadrukte China steeds dat soevereine staten zoals Oekraïne gerespecteerd moeten worden.
Maandag stelde het land zich dan toch meer uitgesproken op achter Rusland. Dat gebeurde bij monde van minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi. Hij prees op een persconferentie in de marge van het jaarlijkse Volkscongres in Peking het ”strategische partnerschap” tussen China en Rusland. „De vriendschap tussen de twee volkeren is onverwoestbaar en de toekomstperspectieven voor de samenwerking zijn immens”, zei hij stellig.
Daarmee borduurde Wang Yi voort op de ”Gezamenlijke Verklaring” van Poetin en de Chinese president Xi Jinping vorige maand bij de opening van de Olympische Winterspelen. Beiden lieten zich toen lovend uit over hun goede banden. Ze tekenden een strategisch partnerschap, onder meer tegen verdere uitbreiding van de NAVO. Tegelijk beloofde Poetin meer aardgas aan China te zullen leveren.
Tijdens de persconferentie van begin deze week moesten de NAVO en de Verenigde Staten het vooral ontgelden. Wang Yi zei letterlijk dat de VS „in een poging hun hegemonie te behouden een Koude Oorlogsmentaliteit hebben doen herrijzen.” Hij liet duidelijk blijken dat China de strijd tussen Rusland en Oekraïne vooral als een conflict tussen Rusland en het Westen ziet.
China en Rusland lijken steun bij elkaar te zoeken. Poetin maakt zich zogenaamd sterk tegen de NAVO-uitbreiding richting het oosten, China zegt de aanwezigheid van de VS in Zuidoost-Azië als bedreiging te zien. Daarbij zal China hopen op Russische steun bij de territoriale geschillen in de Zuid- en Oost-Chinese Zee. En als Peking nog een keer ”de opstandige provincie” Taiwan inlijft, is ruggensteun van Moskou eveneens zeer welkom. Beide landen zeggen af te willen van de door de VS gedomineerde wereldorde en streven naar een Chinees-Russisch alternatief, dat „moet bijdragen aan vrede, stabiliteit en ontwikkeling in de wereld.”
Deskundigen vragen zich af of China het werkelijk meent bij deze samenwerking. Zij wijzen erop dat het gaat om een partnerschap en geen bondgenootschap. Daarnaast attenderen zij op de Chinese economie. De Europese Unie is een veel belangrijker handelspartner dan Rusland. De handel met Duitsland alleen al is twee keer zo groot als die met Rusland. China en Rusland mogen op termijn in de toekomst samen optrekken, de economische binding van China met het Westen blijft voorlopig in stand.
Deze woorden klinken geruststellend. Toch doet het Westen er goed aan op zijn tellen te passen. De oplossing is eenvoudig: Europa moet binnen de NAVO met de VS optrekken. Dus één front vormen. Ja, dat zal wel wat kosten.
Hoofdredactie