„FVD’ers klinken niet als nachtegaaltjes”

In Middelburg bezetten ChristenUnie en SGP allebei 3 van de in totaal 29 zetels. Forum haalde in de Zeeuwse hoofdstad bij de Tweede Kamerverkiezingen van vorig jaar 5 procent van de stemmen.

Martin Bos, FVD-lijsttrekker in Middelburg, verwacht flink wat stemmen van reformatorische jongeren, al zegt hij geen speciale campagne te voeren om hun stem te trekken. „We gaan niet langs bij jongelingenverenigingen of iets dergelijks. Die jongeren komen al op onze bijeenkomsten. Ze voelen zich blijkbaar aangetrokken tot onze partij.”

Volgens Bos vinden veel reformatorische jongeren FVD een goede keus omdat de partij zich „laat leiden door gezond verstand en traditie.” Bos noemt thema’s als de genderdiscussie en vaccinatiedwang. „Wij voeren als FVD landelijk en provinciaal hard en duidelijk oppositie, en ik denk dat dat veel reformatorische kiezers aanspreekt.”

Wat Bos momenteel mist in de Middelburgse raad, is wezenlijke oppositie. Als voorbeeld noemt hij het voorstel om een „mega-azc” –een centrale opvanglocatie voor asielzoekers– naar Middelburg te halen. „De gemeente vangt vrijwillig veel meer vluchtelingen op dan vanuit het Rijk gevraagd wordt. Dat alle partijen in de kern voor dit voorstel zijn, vind ik niet gezond.”

Het feit dat FVD-leider Baudet „een andere kijk heeft op het conflict tussen Oekraïne en Rusland” en kritisch is op het Westen, zou FVD weleens stemmen kunnen kosten deze gemeenteraadsverkiezingen, aldus Bos. Hij zegt te begrijpen dat kiezers momenteel de berichtgeving uit de „mainstream media” voor waar aannemen, namelijk „dat Rusland stout is en Oekraïne goed.”

Paul Moens, fractievoorzitter en lijsttrekker van de SGP in Middelburg, is „helemaal niet bang” dat reformatorische jongeren hun stem aan Forum zullen geven nu deze partij voor het eerst meedoet. Moens verwacht dat het in zijn ogen positieve programma van zijn partij de „trouwe achterban” zal aanspreken. „Wij zetten ons bijvoorbeeld in voor een aardgasvrije woonwijk. Volgens mij zijn reformatorische jongeren gericht op de toekomst en willen ze net als wij inspelen op de klimaatverandering.”

Over samenwerking met FVD is Moens helder: „Als je onderling afspraken kunt maken, dan is er een mogelijkheid om samen te werken.” Daarbij is het volgens de SGP’er geen probleem als je op punten van mening verschilt, alhoewel hij wel erkent dat het lastig wordt als Forum vasthoudt aan standpunten over immigratie en klimaat. Ook zegt de SGP’er de lokale FVD-kandidaten nog niet goed te kennen. „Ik weet wel dat ze op provinciaal niveau in Zeeland een aantal keren gesplitst zijn. En de landelijke uitspraken van hun partijleider geven ook te denken.”

Vluchtelingen

Arjan Beekman, fractievoorzitter van de ChristenUnie in Middelburg, zegt niet bezorgd te zijn over de deelname van FVD in Middelburg. „Op veel onderwerpen staan we als ChristenUnie recht tegenover Forum. Mensen die uit overtuiging CU stemmen hebben heel andere standpunten dan FVD”, aldus Beekman. De CU-lijsttrekker wijst op thema’s als oog voor de kwetsbaren. „Als ik Forum hoor praten over bijvoorbeeld vluchtelingen, mis ik daarin elke vorm van barmhartigheid, een kernbegrip voor de CU.”

Zelf heeft Beekman de degens nog niet gekruist met Forumkandidaten. Hoe ze zich in Middelburg gaan profileren, zegt Beekman dan ook nog niet goed te weten. „Maar als ik hen hoor in de Provinciale Staten, vind ik het geen aanwinst. Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is, maar FVD’ers vind ik over het algemeen –bijvoorbeeld afgaande op wat ik op Twitter voorbij zie komen– niet klinken als nachtegaaltjes.”

Bang voor de komst van FVD is Beekman niet, zijn toon aanpassen is de CU’er ook zeker niet van plan. „Ik weet dat er ook in onze achterban mensen zijn die uiterst kritisch tegenover het coronabeleid staan. In hoeverre dat een rol gaat spelen weet ik niet. Als CU staan we ergens voor, en ik hoop dat mensen zich daarin blijven herkennen.”

Samenwerking met FVD zegt Beekman niet voor de hand liggend te vinden. „Ideologisch staan we heel ver uit elkaar, ik heb geen idee hoe we dat moeten overbruggen.”

„Ook Forum draagt Bijbelse waarden uit”

In Ede is de SGP met 7 van de 39 raadszetels de grootste. CU volgt met 6 zetels. Forum voor Democratie haalde bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen bijna 5 procent van de stemmen in de gemeente.

SGP-lijsttrekker Gerrit Flier is regelmatig kritisch op het landelijke optreden van FVD. Hij noemt het in twijfel trekken van het Nederlandse rechtssysteem.

Tegelijkertijd weet de SGP’er dat landelijke en plaatselijke politiek vaak een wereld van verschil kunnen zijn. Zo wijst hij op D66 in Ede, een partij die volgens Flier rekening houdt met het christelijke karakter van het dorp.

Flier is blij met de steun van FVD in landelijke kwesties als de „strijd tegen vaccinatiedwang” en het versoepelen van de regels rond abortus. Toch zegt hij niet bang te zijn dat FVD stemmen zal afsnoepen van de SGP in zijn gemeente, omdat de twee partijen volgens hem op veel christelijke onderwerpen lijnrecht tegenover elkaar staan. „Denk bijvoorbeeld aan de zondagsopenstelling van winkels, iets wat in Ede speelt. FVD vindt dat je ondernemers en inwoners zelf moet laten bepalen of de winkels op zondag opengaan.”

Stabiele factor

Samenwerking met FVD sluit Flier niet op voorhand uit, al staat hij niet direct te springen om met de partij in een college te gaan zitten. „Die aarzeling ligt vooral aan het feit dat de partij nog zo nieuw is. BurgerBelangen heeft vergelijkbare punten als Forum, maar heeft in de afgelopen periodes laten zien een stabiele factor te zijn. Als voor FVD in de toekomst hetzelfde geldt, kunnen we gaan kijken waar de overeenkomsten liggen.”

Gaat de SGP in Ede de campagne over een andere boeg gooien door de deelname van Forum? Dat lijkt Flier niet verstandig en niet nodig. „Je moet je eigen SGP-lijn uitzetten in de campagne, en zeggen waar je voor staat.”

Naastenliefde

Volgens Suzan Docter-van Deutekom betichten veel mensen FVD er onterecht van niets te geven om christelijke waarden als barmhartigheid. „Naastenliefde betekent niet dat een vluchteling naast je moet wonen.”

De 27-jarige Docter staat als nummer 2 op de Edese Forumlijst. Ze is christelijk, kerkelijk betrokken en haalt regelmatig passages uit de Bijbel aan. „Ik voel me als christen helemaal op mijn plek bij Forum.” Volgens Docter snijdt FVD thema’s aan die eerst weinig aandacht kregen. Als voorbeeld noemt ze de volgens haar steeds verdergaande overheveling van bevoegdheden van lokaal naar Europees niveau. „In de Bijbel lees ik dat overheden niet voor God mogen spelen, maar tegenwoordig bepaalt de Europese Unie wat er gebeurt in Nederlandse gemeenten. Denk aan subsidies voor projecten als het World Food Center en Foodvalley.”

Docter is ervan overtuigd dat niet alleen christelijke partijen Bijbelse normen en waarden uitdragen, maar ook FVD. „Waarheid bijvoorbeeld is een belangrijke Bijbelse kernwaarde waar wij altijd naar op zoek zijn.” Volgens Docter wordt er nu steeds gehamerd op enkele waarden, zoals barmhartigheid en naastenliefde, en worden die ook nog eens van één kant belicht. „Bijvoorbeeld rond de noodopvang van Afghanen en nu Oekraïners in Harskamp. Die kwam er zonder inspraak van de inwoners. Opeens stroomden de vluchtelingen binnen. Wat mij betreft mist hier het perspectief van de zorg voor Edenaren, iets waar wij ons hard voor maken.”

Acuut

Cora Otter, de fractievoorzitter van de ChristenUnie in Ede, vindt het voorbeeld van Harskamp ongelukkig gekozen. „Ja, inwoners hadden inderdaad geen zeggenschap. Maar de nood was acuut. Een dag kon het verschil maken. Daarom stelde Defensie de legerplaats beschikbaar.” Otter sprak de afgelopen tijd veel Harskampers. Volgens haar was een enkeling boos over de komst van de vluchtelingen, maar toonde de grote meerderheid begrip bij het zien van de beelden uit Afghanistan, en kwam er vervolgens veel hulp op gang vanuit de lokale bevolking. De CU-lijsttrekker zegt in het duister te tasten over de plannen voor Ede van Forum. „Op hun verkiezingsposter staat Thierry Baudet. Ik zie nog weinig lokale eigenheid.” Jammer, vindt Otter, omdat juist de aanloop naar de verkiezingen volgens haar de tijd is om elkaar als plaatselijke politici beter te leren kennen.

Samenwerking met FVD wil Otter niet uitsluiten, maar acht ze wel „zeer onrealistisch.” „In de stemwijzer staan de CU en FVD het verst uit elkaar.” Otter is bang dat de eventuele komst van FVD naar Ede zal bijdragen aan „polarisatie en versplintering.” Ook zegt ze veel moeite te hebben met de stijl van de partij. „In Ede zijn we heel erg van de consensus zoeken en er samen uitkomen. Dat houd ik graag vast.”

De CU gaat, zegt Otter, in Ede in ieder geval „per definitie” niets anders doen dan tijdens voorgaande campagnes omdat FVD meedoet. „Mochten er kiezers overlopen naar Forum, dan zij het zo. In dat geval horen ze volgens mij niet bij de CU.”