Niets verbroedert meer dan een gemeenschappelijke tegenstander. Toch? Jawel, maar in een echt gepolariseerd land heb je niet zo snel één collectieve vijand. Dat zal maandag weer blijken als de Tweede Kamer debatteert over de Russische inval in Oekraïne.
Zeker, een meerderheid in het parlement steunt de visie van Rutte, die het offensief deze week scherp veroordeelde als „een daad van ongekende agressie” en die Poetin maandagavond „totale paranoia” verweet. Een deel van de Kamer kijkt hier echter genuanceerder of zelfs totaal anders tegenaan; vooral FVD-leider Baudet, die de Russische leider „een prachtvent” vindt en diens optreden „heel goed” begrijpt.
Deze sympathie voor Rusland en Poetin in de uiterst rechterflank van het Nederlandse politieke spectrum heeft iets merkwaardigs. Want was het ten tijde van de Koude Oorlog niet net andersom? De CPN’er Marcus Bakker, ja díé betuigde onophoudelijk zijn instemming met Stalin en de Sovjet-Unie. Tot afgrijzen van rechtse partijen, die een diepe afkeer koesterden van de communistische supermacht in het Oosten. Nu is het, al een aantal jaren overigens, precies omgekeerd.
Nader beschouwd valt de sympathie van Baudet, die in mindere mate ook de sympathie van PVV-voorman Wilders is, echter best te begrijpen. En dan hoeven we nog niet eens onze toevlucht te nemen tot het hoefijzermodel, dat leert dat de uitersten van links en rechts elkaar vaak raken. De hoofdverklaring ligt evenmin hierin dat Baudet altíjd tegendraads wil zijn en per definitie B roept als de meerderheid A zegt.
Nee, wie de positiekeuze van de Forumleider echt wil doorgronden, moet vooral zijn tweet van dinsdag op de tong proeven. Daarin legt hij uit waarom het Westen Poetins Rusland –deels terecht, deels onterecht– als een gevaar ziet. „Omdat Rusland geen postmodern #GreatReset land is, niet bevangen is door wokisme, Sustainable Development onzin en supranationalisme, het Christendom en de Europese identiteit van haar bevolking beschermt, stabiliteit in het Midden-Oosten nastreeft en trots is op de eigen cultuur.”
Kijk, zo komen de werelden van een rechtse, westerse intellectueel en die van een oosterse kleptocraat, voormalige KGB-agent en alleenheerser toch bijeen. En vlak dus ook het belang van dat laatste punt niet uit. Al vaak genoeg heeft Baudet laten merken dat hij de westerse democratieën slappe hap vindt en dat hij grote bewondering heeft voor politieke systemen, en voor dictators, die van aan- en doorpakken weten.
Interessant is de vraag wat de electorale gevolgen zullen zijn van Baudets opstelling inzake Oekraïne. De FVD-leider is vast op de hoogte van een recent onderzoek van Instituut Clingendael. Daaruit blijkt dat zo’n 20 procent van het electoraat sympathie kan opbrengen voor de ideeën van Poetin en dat die steun vooral bestaat bij rechtse kiezers. Toch, wat zal er van die sympathie overblijven als het tv-scherm dagelijks volloopt met inslaande kruisraketten, bebloede en huilende Oekraïense vrouwen en massale vluchtelingenstromen?
En dan nog iets. „Het vereist een bijkans vloeibare geest én moraal om de ene week in Nederland te demonstreren tegen ‘de dictatuur’ en deze week vol overgave Poetin te steunen”, twitterde donderdag journalist Chris Klomp. Er moet toch, zou je zeggen, een moment komen dat ook talloze Forumkiezers de absurditeit van deze combinatie gaan inzien?
