Spreken, zwijgen en bidden. Dat zijn de drie onderdelen van het programma voor de bijeenkomst –donderdag– in het Amerikaanse Congres ter herdenking van de Capitoolrellen, nu een jaar geleden.
De Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, zegt dat haar drie dingen voor ogen staan: herinnering, bezinning en hernieuwde toewijding.
De herdenkingsbijeenkomst zal naar verwachting vooral bezocht worden door haar partijgenoten.
Veel Republikeinse parlementariërs hebben laten weten absent te zijn. Zij vinden dat de Democraten proberen politieke munt te slaan uit de herdenking. Zij delen ook niet de visie van de Democraten op de oorzaak en het karakter van de rellen. Democraten spreken van „een staatsgreep” of „een aanval op de democratie.” Republikeinen zeggen dat het „een vreedzame demonstratie” was.
De samenkomst die Pelosi heeft georganiseerd, is niet de enige waar aandacht wordt gegeven aan de gebeurtenissen van 6 januari vorig jaar. President Joe Biden en zijn plaatsvervanger Kamala Harris zullen toespraken houden in het Capitool. Minister Merrick Garland van Justitie hield woensdag een rede over de aanpak van mensen die achter de rellen zaten.
Bidens wil vandaag „de waarheid spreken over wat er is gebeurd en niet de leugens die sommigen sindsdien hebben verspreid.” Onomwonden stelt hij dat Trump de schuldige is Ook wil hij duidelijk maken welk gevaar de bestorming van het Capitool was voor de rechtsstaat en de democratie. Biden noemt de rellen „een tragische climax wat de vier jaren van Trumps presidentschap het land hebben aangedaan.”
Voormalig president Trump heeft begin deze week bekendgemaakt er voorlopig even het zwijgen toe te doen. Eerder had hij aangekondigd in Florida een persconferentie te houden precies op het moment dat Biden in Washington zou spreken. Daar heeft hij nu van af gezien.
Leugen
Zijn plan is nu om over anderhalve week tijdens een rally in Arizona in te gaan op de „leugen van de eeuw.” Trump bedoelt daarmee dat Biden door middel van fraude de verkiezingsuitslag van 2020 zou hebben gestolen.
Ook wil Trump nog eens duidelijk maken dat hij niet de hand heeft gehad in de Capitoolrellen van een jaar geleden. De Democraten verdenken hem ervan het „vuur van verzet te hebben aangestoken of op zijn minst aangeblazen.” Een onderzoekscommissie van het Huis van Afgevaardigden zoekt naar bewijs voor hun vermoeden.
Trump verwijt de Democraten, die in het Huis de meerderheid hebben, dat zij politieke munt willen slaan uit de ongeregeldheden.
Op 6 januari vorig jaar kwam het Congres bijeen om de uitslag van de presidentverkiezingen officieel vast te stellen. Trump oefende in de dagen daarvoor zware druk uit op vicepresident Mike Pence, die de bijeenkomst moest leiden. De president verwachtte van hem dat hij de uitslag van enkele cruciale staten niet zou erkennen.
Om de president te steunen, kwamen sympathisanten van Trump naar Washington. Onder hen waren ook Amerikanen die geweld niet schuwen. Nadat de president de demonstranten had toegesproken, trok de menigte naar het Capitool, waar de Congresleden bijeen waren. Mede omdat de bewaking onvoldoende sterk was, wisten de betogers het gebouw binnen te dringen. De parlementariërs konden ternauwernood een veilig heenkomen vinden.