Eigenlijk is het bijzonder dat Bok überhaupt kan bewegen: door de polio raakte ze als kind verlamd tot aan haar nek. „Ik kon helemaal niks meer, alleen op bed liggen. Geneesmiddelen zijn er dan ook niet.” Door veel therapie leert ze uiteindelijk toch weer te staan en te lopen. Warm water speelt in het herstel een cruciale rol. „Ze hebben me in een bad gelegd. Dat maakt mijn spieren soepeler en daardoor kan ik makkelijker bewegen.”

De polio heeft nog steeds veel impact op haar leven. Bok heeft minder spierkracht dan een ander. „Buiten lopen kan ik niet meer. Dan ga ik altijd met de fiets of met de rolstoel. En mijn armen kan ik niet allebei tegelijk optillen. Ik kan wel bewegen, maar in mindere mate dan een ander. Mijn spieren moet ik altijd blijven stimuleren.”

De zestiger zit ondanks haar beperkingen bepaald niet stil: ze probeert wekelijks 105 kilometer te fietsen. Daarnaast gaat ze één keer per week zwemmen en tafeltennissen. „In het water ben je lichter en worden alle spieren gebruikt.” Het tafeltennissen helpt haar om stabieler te staan en minder vaak te vallen, iets waar ze ook geregeld last van heeft.

Al die activiteiten vormen een behoorlijke aanslag op haar spieren, maar Bok doet het voor een hoger doel. „Het is wilskracht om niet in een rolstoel terecht te komen. Als ik niet zo veel zou bewegen, zat ik daar allang in.”

Nu is zowel het zwembad als de tafeltennisclub gesloten. Bok kon haar oren niet geloven toen ze de maatregel langs hoorde komen op de persconferentie. „Ik dacht: het is niet waar. De cijfers gaan naar beneden. Ik baal er ontzettend van.”

Ze merkt niet direct dat haar spieren achteruitgaan van het niet kunnen zwemmen en tafeltennissen. „Dat gaat geleidelijk. Ik voel het vooral als ik straks weer mag beginnen. Dan heb ik na tien baantjes al spierpijn.”

Voor het zwemmen is thuis geen alternatief. Toch zit ze allesbehalve bij de pakken neer. „Ik ga elke dag 15 kilometer fietsen. Dat moet van mezelf. Lukt het een dag niet, dan haal ik het de volgende dag in. Fietsen is ook minder belastend. En je bent alsnog bezig.”

Buitenbaden

Helemaal niet bewegen is geen optie voor de Apeldoornse. Dan merkt ze het effect op haar lichaam snel: haar spieren verslappen. „Dat ervaar ik alleen al met trappen lopen. Heb ik een paar dagen niet gefietst, dan krijg ik spierpijn.”

Ze hoopt dat –mocht de lockdown langer duren dan aangekondigd– binnenkort de buitenbaden weer opengaan. Vorig jaar heeft ze daar ook dankbaar gebruik van gemaakt. Wel zit er een keerzijde aan: buiten zwemmen betekent ook buiten omkleden. „Dat is afschuwelijk. Dan moet ik gauw naar huis om te douchen, want mijn spieren raken verkrampt van de kou.”

Nog beter zou het zijn als zwembaden voor een bepaalde groep mensen alsnog open zouden gaan, vindt Bok. „Voor mij is zwemmen essentieel. Het zou mooi zijn als ik een briefje bij de dokter kon halen waarmee ik toch mag komen zwemmen. Dat zou ik dan direct doen.”