Onderweg: bladeren wegblazen op de begraafplaats
Sinds anderhalf jaar zwaait diaken Frederik Bunt de scepter over het groenonderhoud van de hervormde begraafplaats in Valburg. De afstand die hij vandaag aflegt, laat zijn stappenteller pieken. Het is de jaarlijkse schoonmaakdag.
Rond acht uur zaterdagmorgen zwaait de sierlijk gesmede toegangspoort van het kerkhof vrijwel geruisloos open. ”Rustoord” staat er in witgeschilderde letters op geschreven. Het metalen hekwerk is pas vernieuwd en de scharnieren zitten goed in het vet.
Coördinator Bunt is niet de eerste aanwezige. Drie vrijwilligers staan al te popelen om te beginnen. Vandaag is de jaarlijkse schoonmaakdag en de leden van de kerkelijke gemeente Valburg-Homoet zijn opgetrommeld om te helpen.
De schoonmaakdag is een traditie die zo’n zeven jaar geleden in het leven is geroepen door oud-predikant ds. B. van Leeuwen. Daarvoor werd het groenonderhoud uitbesteed en kwam er incidenteel een hovenier. Een flinke renovatie van de dodenakker bleek echter nodig. Op initiatief van de Valburgse predikant werd daarom een schoonmaakdag georganiseerd. De belangstelling van gemeenteleden daarvoor was boven verwachting, waardoor de kerkenraad besloot dit initiatief een jaarlijks vervolg te geven. Tussentijdse werkzaamheden als het maaien van het gras en het snoeien van de heg deed de predikant zelf. Na het vertrek van de ‘groene’ voorganger werd de verantwoordelijkheid voor ”Rustoord” op de schouders gelegd van pruimenteler Bunt.
Hij heeft het druk deze ochtend. Een dertigtal vrijwilligers met eigen tuingereedschap komt langzaam binnendruppelen. Allemaal vragen ze aan de rondlopende ambtsdrager wat ze moeten doen. Tijd voor een rustig gesprek is er niet. Steeds wordt dat onderbroken door vragen. „Waar moet het groenafval naartoe?” „Is er een bladblazer?” „Waar staan de kruiwagens en bladharken?” Op iedere vraag heeft de groencoördinator een antwoord.
Het is herfst, dus kleurt de boomrijke dodenakker roodbruin van het gevallen loof. De drie aanwezige bladblazers draaien overuren. Verwilderde struiken zien het snoeimes en de uitgezakte grasmat krijgt een strakke rand. „Er is dit jaar wat achterstallig onderhoud”, legt Bunt geduldig uit, terwijl hij ondertussen zijn ‘personeel’ nauwlettend volgt. Vooral de jongeren, die dit keer ruim vertegenwoordigd zijn, hebben wat begeleiding nodig. Nadia Bunt (6), kleindochter van de coördinator, is vandaag de jongste aanwezige. Grijze eminentie en voormalig ouderling-kerkrentmeester Johan den Hartog (71) de oudste: „Het is de vijfde keer dat we dit doen. Wat hier gebeurt is echt uniek. Bij alle vrijwilligersdagen ben ik aanwezig geweest. Daarom ben ik vandaag maar een uurtje later begonnen.”
„De opruimactie bespaart niet alleen geld; het is ook gezellig om met elkaar aan de slag te gaan. Er wordt hard gewerkt, maar er is ook ruimte voor onderling contact”, vertelt Bunt. „Zondags spreek je elkaar nauwelijks. Ook mensen die je dan niet of nauwelijks ziet, zijn hier om te helpen. De gemeente is de laatste jaren flink gegroeid; er zijn veel nieuwe leden bij gekomen. Op deze manier leer je elkaar ook wat beter kennen,” verklaart de ambtsdrager, terwijl hij ondertussen een kruiwagen met bladafval helpt legen op een aanhanger. Als de wagen vol is, rijdt een van de vrijwilligers hem naar de naastgelegen boomgaard. Bunt marcheert erachteraan. De buurgrond is namelijk van hem. Het groenafval verwerkt hij direct tot compost voor zijn jonge pruimenbomen. Een win-winsituatie.
Er zijn ook professionele hulpkrachten aan het werk. Vader en zoon De Kruif hebben een eigen bedrijf in het groenbeheer. Samen met de hoveniers Boom en Van Ralen, eveneens lid van de gemeente, verrichten ze het wat zwaardere tuinwerk als het snoeien van de struiken, het planten van nieuwe bomen en het machinaal snijden van de graskanten. Rondom het kerkhof planten ze een zestal haagbeuken.
Andere vrijwilligers zijn ook ondernemer, maar geven deze zaterdag hun krachten aan het in orde maken van het kerkhof. Zo steekt keukenboer Van Mourik tussen zijn eigen bedrijvigheden door de handen uit de mouwen bij de grafzerken. En schilder Verschoor verruilt vandaag de kwast voor een bladhark. „Dit is het eerste jaar dat ik hier help, maar het is niet mijn hobby”, zegt hij eerlijk. Fruitteler De Vree stouwt een kruiwagen vol met groenresten. Ook hij heeft nog meer te doen deze zaterdag. „Vanmiddag moet ik nog appels oogsten. Ik ben bezig met de laatste plukronde.”
De nieuwe predikant van de gemeente, ds. A. Simons, die op dit moment in het ziekenhuis ligt, wordt via WhatsApp met foto’s en filmpjes op de hoogte gehouden. Hij leeft op afstand mee.
Rond halftwaalf is het werk gedaan en is er zo’n 15 kuub rommel verwijderd. „Het kerkhof is van ons allemaal. Dat verklaart waarom de mensen graag helpen. Bovendien, een begraafplaats hoort gewoon netjes te zijn. Je ziet het hier ieder jaar mooier worden”, concludeert Bunt tevreden na afloop.