Bij reformatorische christenen neemt binding aan ‘eigen’ kerk af
Reformatorische christenen veranderen. Dat raakt belangrijke thema’s als het gezin, de kerk en duurzaamheid, zo blijkt uit een lezersonderzoek van het Reformatorisch Dagblad.
Voor de zomervakantie hield het RD een enquête over ontwikkelingen in de gereformeerde gezindte. Hier deden 2941 mensen aan mee. In het onderzoek zaten ook vragen van eerdere onderzoeken uit 1981 en 1998 om de resultaten met elkaar te kunnen vergelijken.
Levensstijl
Opvallend is dat de binding aan de ‘eigen’ kerk flink is gedaald. In 1981 stelde nog 77 procent van de ondervraagden zich in kerkelijk opzicht nergens anders thuis te kunnen voelen dan in de kerk waartoe ze behoren. In 1998 was dat afgenomen tot 69 procent, maar in 2021 ging het nog om een kleine meerderheid van 52 procent.
Daarbij maakt iets meer dan de helft van de respondenten zich zorgen over de veranderingen in zijn kerk. De meest genoemde oorzaken zijn de verwereldlijking van de levensstijl, het geestelijk leven, de prediking en de polarisatie binnen het desbetreffende kerkverband.
Verreweg de meeste ondervraagden zeggen dat het materialisme binnen de gereformeerde gezindte sterk aanwezig is. Aandacht voor duurzaamheid vinden ze belangrijk. In de opvoeding moet kinderen worden geleerd om duurzaam met de schepping om te gaan.
Gezinsplanning
Bij verschillende thema’s rond het gezin is de doorwerking van de maatschappelijke opvattingen in Nederland duidelijk te zien. Twee derde van de respondenten stelt dat de waardering voor een groot gezin (minstens vijf kinderen) binnen de reformatorische kerken is afgenomen. Ook het gebruiken van voorbehoedsmiddelen bij gezinsplanning is steeds minder een probleem. In 1981 vond 12 procent het gebruik verantwoord. In 1998 was dit gestegen tot 33 procent, terwijl nu 48 procent het wel en 33 procent het niet verantwoord vindt.
Bij de rolverdeling tussen vader en moeder zijn de maatschappelijke invloeden eveneens te zien. Het overgrote deel van de ondervraagden vindt weliswaar dat het de primaire verantwoordelijkheid van een moeder is om voor de kinderen te zorgen, maar dat er vanwege de financiële lasten in de huidige samenleving niet aan te ontkomen valt dat moeders een baan buiten het gezin hebben, onderschrijft een ruime meerderheid. Dat het goed is dat vaders minstens een dag per week niet werken om thuis voor het gezin te zorgen, wordt door een kleine meerderheid gedeeld.
Reformatorische organisaties
Het bestaan van reformatorische organisaties wordt door 85 procent van de respondenten als een zegen ervaren. Maar er klinkt ook kritiek door. Een zorgpunt is dat deze organisaties in de praktijk steeds meer de neiging vertonen om losser met de principiële uitgangspunten om te gaan. Ook zijn ze te veel naar binnen gericht en hebben ze te weinig oog voor het dienen van de buitenkerkelijken.