Wie denkt dat de affaire voorbij is nu de Tweede Kamer erover heeft gedebatteerd, drie bewindslieden zijn afgetreden en het kabinet voortijdig zijn ontslag aanbod, heeft het mis. De afwikkeling van de affaire gaat nog maanden duren. De Belastingdienst gaat nu zeer precies te werk en dat kost tijd. Critici vinden dat de dienst, die vele fouten maakte in deze kwestie, tergend langzaam te werk gaat.

Maar er is nog veel meer mis. Tijdens de algemene beschouwingen van vorige maand somde voormalig CDA-Kamerlid Omtzigt zeven beloftes op die het kabinet deed na de presentatie van het onderzoeksrapport over de toeslagenaffaire die (nog) niet zijn nagekomen.

Vorige week bleek dat een topambtenaar onder ede heeft gelogen over zijn kennis van de memo-Palmen uit 2017 waarin stond dat de overheid in deze kwestie laakbaar handelde.

Bij alle ellende die de affaire veroorzaakte, kwam deze week nog het nieuws van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat tenminste 1100 kinderen van toeslagouders uit huis zijn geplaatst. Sommigen denken dat het er nog meer zijn omdat het bureau alleen onderzoek deed naar de periode 2015-2020. De toeslagaffaire startte in 2005.

Het CBS schrok woensdag van de ontstane commotie en wees erop dat de uithuisplaatsingen niet direct te linken zijn aan de toeslagenaffaire. Het bureau onderzocht alleen hoeveel kinderen van toeslagenouders uit huis zijn geplaatst, maar niet wat de reden daarvoor was. De Raad voor de Kinderbescherming wees erop dat kinderen niet vanwege het enkele feit dat er schulden zijn, uit huis worden geplaatst.

De Tweede Kamer reageerde terecht verontwaardigd op de berichtgeving. Ook al zouden minder dan 1100 kinderen uit huis zijn geplaatst vanwege de toeslagenaffaire, dan nog is elk kind er een te veel.

De uithuisplaatsingen laten zien dat de omvang van de toeslagaffaire nog niet helemaal in beeld is. Nieuw onderzoek naar deze uithuisplaatsingen is dan ook dringend geboden. Het zou verschrikkelijk zijn als de overheid direct of indirect verantwoordelijk zou zijn voor het weghalen van kinderen bij hun ouders.

In de praktijk zullen er waarschijnlijk meer redenen zijn geweest voor uithuisplaatsing dan de toeslagenaffaire, maar het kan zomaar zijn dat de schuldenproblematiek waarmee toeslagenouders kampten, belangrijke of doorslaggevende redenen waren voor uithuisplaatsing. Vaak leiden financiële zorgen tot stress en dan ontstaan vaak andere problemen.

Zo raakten ouders radeloos en levens van kinderen geruïneerd. En dat door toedoen van de overheid. Hartverscheurend.