De machtsovername door de taliban in augustus was al erg genoeg. Die leidde tot herinvoering van de strenge islamitische wetgeving, inclusief de mogelijkheid van lijfstraffen en executies. De rechten van vrouwen werden tot een minimum beperkt. En twintig jaar buitenlandse hulp en ontwikkeling stond in een mum van tijd op de tocht.

De plotselinge omwenteling betekende ook een enorme klap voor de Afghaanse economie, die toch al op de rand van ineenstorting stond. Uit angst voor de oprukkende taliban sloten veel banken hun deuren, waardoor er een schreeuwend tekort aan contant geld is ontstaan. Honderden winkels en kleine bedrijven gingen eveneens dicht, waardoor degenen die een baan hadden al maandenlang geen salaris hebben ontvangen. Vrouwen, die tot de zomer nog buitenshuis de kost konden verdienen, moeten nu van het gegevene leven.

Door het gebrek aan geld zijn de prijzen van dagelijkse levensbehoeften tot ongekende hoogte gestegen. Door gevechten en aanhoudende droogte zal ook de nieuwe oogst weinig verlichting bieden voor het oplopende voedseltekort. Bovendien is de winter in aantocht en leven alleen al in de hoofdstad Kabul duizenden mensen in tentenkampen.

En dus is internationale bijstand dringend geboden. De hulp die tot voor kort in Afghanistan door talloze ngo’s werd geboden, ligt nagenoeg stil. De meeste buitenlanders zijn geëvacueerd en veel lokale Afghanen zijn hun baantje bij humanitaire organisaties kwijtgeraakt.

Op de G20-top werden dinsdag honderden miljoenen euro’s toegezegd. Maar daarmee is de hulp nog niet in Afghanistan. Vooral Europese regeringsleiders wringen zich in allerlei bochten om de taliban te omzeilen bij het bereiken van de noodlijdende bevolking. Want ze zijn vuurbang dat ze de taliban op een of andere manier een vorm van officiële erkenning gunnen als ze met de nieuwe machthebbers zaken doen. Een tussenoplossing is nu om de hulpverlening via de Verenigde Naties (VN) te laten lopen.

Ook de VN zullen echter met de taliban moeten onderhandelen om op zijn minst de hulpverlening logistiek in goede banen te leiden. De Amerikanen zagen dat al snel in en traden rechtstreeks met de taliban in contact tijdens gesprekken in Qatar over humanitaire bijstand.

Alle politieke overwegingen ten spijt, moet het lot van de Afghaanse bevolking op dit moment vooropstaan. Daarbij zal een vorm van verstandhouding met de taliban onvermijdelijk zijn. Dat is een dilemma. Zeker voor landen die de afgelopen twintig jaar hebben geprobeerd enige vorm van democratie en ontwikkeling in het land te brengen. Maar het alternatief is geen optie.

Hoofdredactie