De EU-landen kunnen hun burgers en bedrijven helpen hun sterk gestegen energierekeningen te betalen, zolang de maatregelen tijdelijk zijn en geen staatssteunregels schenden, vindt de Europese Commissie.
Daarnaast wil de commissie onderzoeken of gezamenlijke inkoop en grotere opslag van gas een antwoord kunnen zijn op tekorten en daaraan gerelateerde prijsstijgingen, stelde Eurocommissaris Kadri Simson (Energie) woensdag.
Simson presenteerde in Brussel een ‘gereedschapskist’ om op korte termijn de pijn van hoge energienota’s te verzachten. Volgens de commissie hebben al twintig lidstaten maatregelen getroffen of zeggen dat te gaan doen, bijvoorbeeld door de btw op energie te verlagen. Ook in Nederland wordt dat overwogen. Directe, tijdelijke inkomenssteun aan huishoudens is volgens de commissie eveneens een optie om de winter door te komen. „Nu we uit de pandemie opkrabbelen en ons economisch herstel begint, is het belangrijk dat we kwetsbare consumenten beschermen en Europese bedrijven steunen”, zegt de Estse.
De explosief gestegen olie- en gasprijzen staan volgende week op de agenda van een tweedaagse top van de 27 EU-leiders in Brussel. Een aantal vooral zuidelijke lidstaten wil actie op Europees niveau, zoals een gezamenlijke inkoop van gas. De commissie gaat de voor- en nadelen voor de middellange termijn daarvan onderzoeken, maar ingewijden wijzen erop dat dergelijke samenwerking op vrijwillige basis zal zijn. De EU heeft al een totale opslagcapaciteit voor meer dan 20 procent van het jaarlijkse gasverbruik, maar niet alle lidstaten hebben even goede opslagfaciliteiten. Premier Mark Rutte heeft dinsdag in de Tweede Kamer al gezegd niets te voelen voor de gezamenlijk inkoop van gas.
„De situatie momenteel is uitzonderlijk, maar de interne energiemarkt heeft de afgelopen twintig jaar goed gefunctioneerd”, aldus Simson. Het huidige model, waarbij de gasprijs is gekoppeld aan de elektriciteitsprijs, is volgens de commissie het meest efficiënt, maar desondanks belooft ze een „verdere marktanalyse”.
Het pakket voorstellen valt bij veel politici en organisaties in goede aarde. De Europese overkoepelende consumentenorganisatie BEUC noemt de aanbevelingen van het dagelijks EU-bestuur „sterk en consumentgericht”, maar waarschuwt dat de nationale regeringen nu wel dringend in actie moeten komen met maatregelen.
