Makers van onderwijsmaterialen moeten volgens NRC thema’s mijden die gevoelig liggen bij reformatorische scholen. Illustratoren en auteurs van leermiddelen krijgen bijvoorbeeld de opdracht om thema’s als carnaval en kermis links te laten liggen. Het gebruik van vloeken en ruwe taal is eveneens taboe. En ook een afbeelding van een dinosaurus zou niet mogen, omdat dat zou verwijzen naar de evolutietheorie.

Een kwalijke gang van zaken, vinden acht zelfstandig methodemakers. Door de ingrepen zouden de lesmaterialen een vertekend beeld schetsen van de realiteit.

Belangrijke speler in het „censureren” van schoolboeken is volgens NRC onder meer de Stichting Leermiddelenontwikkeling Reformatorisch Onderwijs (SLRO). „Er is inderdaad overleg tussen de SLRO en de uitgeverijen”, reageert Jan-Willem de Leeuw, bestuursvoorzitter van de SLRO. „Maar van censuur is geen sprake. Dat wij een dwingend eisenpakket zouden neerleggen, is zwaar overtrokken.”

De SLRO geeft uitgeverijen wel wensen mee, zegt De Leeuw. „We zijn klant, dus mogen aangeven hoe we het liefst willen dat onderwijsmaterialen eruit zien. We proberen ervoor te zorgen dat methodes aansluiten bij de leefwereld van de leerlingen. Is dat niet het geval, dan zeggen we dat. Komen we er samen niet uit, dan kiezen we er soms voor om een zogeheten parallelmethode te maken. En voor de echt identitaire thema’s, zoals seksualiteit, hebben wij sowieso eigen materiaal.”

Dat kinderen door de wensen van het reformatorisch onderwijs een vertekend wereldbeeld meekrijgen, is te zwart-wit gesteld, zegt De Leeuw. „Het idee dat wij in een bubbel zouden leven en van de rest van de wereld niet afweten, is onjuist. Maar kinderen hoeven niet elke dag in lesmethodes geconfronteerd te worden met zaken die niet passen bij de reformatorische levensovertuiging.”

Leiband

De vragen die vanuit het reformatorisch onderwijs gesteld worden aan uitgeverijen zijn „absoluut vrijblijvend”, zegt Gerdien Lassche, beleidsmedewerker bij de Reformatorische Oudervereniging. „Het is aan de uitgever om onze wensen al dan niet in te willigen. Dat wij liever geen vloeken, duivels of heksen in lesmethodes willen, daar is begrip voor. Het zijn vooral de tekenaars en auteurs die blijkbaar vinden dat ze zich aan opgelegde regels dienen te houden. Dat uitgeverijen zouden lopen aan de leiband van het reformatorisch onderwijs is dus echt geen juiste voorstelling van zaken. En het staat iedere school natuurlijk vrij om in gesprek te gaan met uitgeverijen en de eigen wensen door te geven.”

Wetenschap

Uitgeverij ThiemeMeulenhoff herkent zich niet in het beeld dat het NRC-artikel schetst, zegt woordvoerder Maaike Hansen. „We laten ons niet beïnvloeden door partijen van buitenaf. Wij ontwikkelen een methode met bestaande boeken die beschikbaar is voor iedereen. Elke school krijgt dezelfde boeken met dezelfde inhoud. We passen dus dingen niet aan voor bepaalde scholen, maar we ontwikkelen methodes voor een brede doelgroep.”

Bij het ontwikkelen van lesmethodes is de wetenschap leidend, zegt Hansen. „Zo zullen wij nooit de evolutietheorie uit een boek halen als dat relevant is voor de lesstof.” Zwijsen, Noordhoff en Malmberg, andere uitgeverijen die in het NRC-artikel aan bod kwamen, waren maandagochtend niet bereikbaar voor commentaar.