In de meeste gevallen gaat het om beperkte maatregelen, zoals maaien of het verwijderen van jonge boompjes uit de heide. In vier gebieden waar de natuur afhankelijk is van grondwater, kunnen de gevolgen voor de omgeving groter zijn. In deze gebieden - Witte Veen, Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht, Dinkelland en Olde Maten en Veerslootslanden - wordt eerst onderzocht hoe groot de problemen zijn om te bepalen welke stappen nodig zijn voor natuurverbetering.

De maatregelen zijn het gevolg van een besluit van toenmalig stikstofminister Christianne van der Wal in 2022 om de natuurdoelen aan te scherpen. Dit zogenoemde veegbesluit noopt de provincie tot actie in veertien Natura 2000-gebieden om 49 plantengemeenschappen en 5 diersoorten te beschermen.

De provincie benadrukt dat grondeigenaren en eventueel getroffen boeren nauw worden betrokken bij de onderzoeken en beslissingen. Iedereen kan daar vanaf eind mei een reactie op geven. „Samen willen we zoeken naar oplossingen die bijdragen aan natuurherstel en een leefbare omgeving.”

Tegen het besluit van de minister tekenden veel (agrarische) ondernemers in meerdere provincies beroep aan, uit vrees voor negatieve gevolgen voor hun bedrijfsvoering. In Overijssel lopen nog 165 zaken. De rechter heeft er eind 2023 zeven ongegrond verklaard, waarop in sommige gevallen beroep bij de Raad van State is aangetekend. De andere zaken zijn nog in behandeling.