Negentig dagen na de tweede prik is het AstraZeneca-vaccin nog 61 procent effectief tegen besmetting met het coronavirus. Het Pfizervaccin is op dat moment nog 75 procent effectief.

Tot die conclusie komen onderzoekers van de Universiteit van Oxford, die meer dan drie miljoen neus- en keeluitstrijkjes hebben onderzocht. De effectiviteit van de prikken daalt naarmate de tijd vordert, want eerdere onderzoeksresultaten lieten zien dat het AstraZeneca-vaccin twee weken na de tweede prik 68 procent effectief is. Het Pfizervaccin is op dat moment 85 procent effectief.

Ook de deltavariant vermindert de effectiviteit van de vaccins. De onderzoekers concluderen dat gevaccineerden na een besmetting met de deltavariant net zoveel virusdeeltjes in hun neus en keel hebben als niet-gevaccineerden. „Hierdoor kan groepsimmuniteit een grotere uitdaging worden”, legt de Nederlandse onderzoeker Koen Pouwels uit. „Vaccins zijn waarschijnlijk het best in het voorkomen van een ernstig ziekteverloop, maar iets minder effectief in het voorkomen van overdracht van het virus.”

De onderzoekers plaatsen wel de kanttekening dat het aantal virusdeeltjes in de keel slechts een „ruwe indicatie” is voor de ernst van de symptomen. Er is geen nieuwe informatie over de duur van de infectie.

Algemene lichamelijke klachten, die normaal zijn bij coronavaccinaties, worden na de tweede vaccinatie met Moderna vaker ervaren dan na de eerste prik. Bij het AstraZeneca-vaccin is dit juist andersom, meldt Bijwerkingencentrum Lareb na onderzoek. Bij Pfizer/BioNTech is er nagenoeg geen verschil.

De klachten, zoals hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid, niet lekker voelen, misselijkheid, rillingen en koorts, zijn bekende bijwerkingen na vaccinaties. „Ten minste één van deze bijwerkingen wordt vaker ervaren na de tweede Modernavaccinatie (79 procent) dan na de eerste (56 procent)”, aldus Lareb. Bij het AstraZeneca-vaccin is dit 39 procent na de tweede prik en 86 procent na de eerste inenting. Bij het vaccin van Pfizer/BioNTech worden de klachten in ongeveer een kwart van de gevallen ervaren, zowel na de eerste prik als na de tweede.

Lareb deed onderzoek onder meer dan 18.000 mensen die twee keer zijn geprikt. Het gaat om ruim 10.200 deelnemers met het Pfizer/BioNTech-vaccin, ruim 5500 met het vaccin van AstraZeneca ruim 2400 met het Moderna-vaccin.