Elektrische step op straat: hoe verantwoord is dat?
Zo’n 167.000 e-steps crossen er over het Nederlandse wegdek, berekende marktonderzoeker Multiscope onlangs. Het lichte elektrische voertuig (lev) is officieel echter nog verboden. Hoe verantwoord is het gebruik van de e-step in het verkeer?
Nederland moet het gebruik van de e-step niet tegenhouden, maar wel veilig regelen, zegt Rob Stomphorst, woordvoerder van Veilig Verkeer Nederland (VVN). Hij ziet de elektrische tweewielers vooral als een innovatie.
Belangrijk voor de verkeersveiligheid is echter wel dat het ministerie van Infrastructuur snel duidelijkheid schept over wat wel en niet mag, vindt de woordvoerder. Nu mogen de meeste elektrische steps alleen in de voor- of achtertuin rondjes rijden. Slechts vier types –de Veeley, E-micro, Kickbike en Yedoo Mezec– zijn goedgekeurd voor de weg. Die modellen vallen onder de noemer bijzondere bromfiets of elektrische fiets. Wel moeten ze aan diverse eisen voldoen. Zo moeten de steps een zadel hebben en mogen ze maximaal 25 kilometer per uur. Ook moet de step worden verzekerd en geregistreerd. De leeftijdsgrens voor de gebruiker ligt op 16 jaar, net als bij brommers. En een helm is niet verplicht.
Omdat elektrische steps in alle andere Europese landen wel zijn toegestaan, weten veel mensen niet dat het rijden met meeste steps op de Nederlandse wegen illegaal is, zegt Stomphorst. Wordt een stepper aangehouden, dan loopt hij kans om een boete van 360 euro te krijgen én zijn voertuig in te moeten leveren. Ook is hij niet verzekerd als hij een ongeluk krijgt.
Geef steppers én andere weggebruikers snel duidelijkheid over waar steps mogen rijden, zodat ze rekening kunnen houden met elkaar, betoogt de VVN-woordvoerder. Hij denkt dat toelating op het fietspad logisch is als de lev qua afmetingen, massa en snelheid op een fiets lijkt.
Bang dat het op het fietspad te druk wordt, is hij niet. Creëer veilige ruimte voor de e-step, is zijn advies. „Dat kan door de snelheidslimiet in de bebouwde kom te verlagen naar 30 kilometer per uur, vooral rond kruisingen waar steppers zwaarder verkeer zoals auto’s ontmoeten. En maak binnensteden autoluw.”
Ruimtegebrek op het fietspad wordt vooral veroorzaakt door grotere voertuigen, zoals elektrische bakfietsen, vindt Stomphorst. Hij is daarom blij dat de overheid werkt aan een zogenoemd lev-kader, waarin staat dat bakfietsen maximaal 1 meter breed mogen zijn. „Op die manier passen lev’s erbij.”
Kwetsbaar
Jaap Kamminga, hoofd beleid bij de Fietsersbond, is wel bang voor drukke wegen. Vooral fietspaden zouden nog drukker worden als e-steps daar straks mogen rijden. Zorgelijk, vindt hij. Het snelheidsverschil tussen gebruikers van het fietspad zorgt volgens hem voor risico’s. „Steps trekken langzamer op dan fietsers en gebruikers hebben minder controle over hun snelheid.”
Verder is de e-step kwetsbaar, zegt Kamminga. „Een kuiltje of hobbeltje in de weg en een e-stepper gaat zo onderuit.” De beperkte wielmaat maakt het voertuig niet veiliger, vindt hij. „Daarmee ben je kwetsbaarder dan een fietser.” Uit buitenlandse data, zoals van het Belgische Vias Institute, blijkt dat een „aanzienlijk deel” van de valpartijen met een e-step leidt tot letsel waarbij een operatie nodig is. Exacte cijfers zijn niet bekend.
Van een deelsysteem, waarbij gebruikers op verschillende punten in een stad een step kunnen huren, zoals België bijvoorbeeld heeft, moet Kamminga niets weten. „Ten eerste zijn de steps niet duurzaam; ze gaan maar één tot drie jaar mee. En ten tweede gooien mensen die dingen overal neer. Dat zie je bijvoorbeeld in Antwerpen waar zo’n systeem ingesteld is. Daar struikel je er als voetganger bijna over.”