Nu het water in Valkenburg is gezakt, ruimen gedupeerden het puin. De ontsteltenis is groot. „Het is hier oorlogsgebied.”
„Onbeschrijflijk” noemt Ferry Botterweck zaterdagochtend de schade die de watersnood in het centrum van Valkenburg afgelopen dagen aanrichtte. Het water drong zijn pal aan de Geul gelegen lunchroom/ijsmakerij binnen. Het bij toeristen geliefde dorp in Zuid-Limburg is tot op heden een van de zwaarst door de watersnood getroffen plekken.
De onthutste ondernemer vreest honderdduizenden euro’s schade. „Allerlei machines hebben onder water gestaan. IJsmachines, ketels, ovens, bakapparatuur, vriezers, koelingen.”
Botterweck, die boven zijn lunchroom woont, moest woensdag en donderdag „machteloos” toezien hoe het water van de snel uitdijende Geul bezit nam van zijn zaak. „Onvoorstelbaar hoe snel het water per minuut steeg”, vertelt hij. „Hartverscheurend. De Geul veranderde in een wildwaterbaan. Je doet er niks tegen. Een zware ijsmachine breng je niet even snel naar een hogere verdieping.”
Pijn
Toen het water was gezakt, ging de ondernemer aan het puinruimen. „De ravage is groot. Het is hier oorlogsgebied. We hebben meubilair rechtgezet en verrotte spullen naar buiten gebracht.”
Blij is hij met hulp van anderen. „Mooi hoe mensen hier voor elkaar opkomen. Bij ons waren 25 mensen aan het helpen. Dat verzacht de pijn wat.”
Nog altijd kan hij zijn bovenwoning niet in. „Er is instortingsgevaar, en er is geen stroom. Alles draait op aggregaten.”
Botterweck krijgt dreun op dreun. „Een halfjaar heb ik mijn vak niet kunnen uitoefenen vanwege het coronavirus. Ik was voor inkomsten afhankelijk van derden. Dan mag je zaak eindelijk weer open, en dan stroomt die onder. Dat is onbeschrijflijk. Dit hakt erin.”
Wanneer hij zijn klanten weer van ijs en koffie kan voorzien? „Als ik geluk heb in oktober”, sombert de Limburgse ondernemer. „Ik heb een interieurbouwer nodig, maar dat geldt voor meer mensen hier.”
Pompen
Ook bij damesmodezaak Anita’s Style Fashion, vlakbij de Geul gevestigd, kwam het water binnen. „Ik ben de laatste resten water aan het weghalen”, zegt eigenaar Jean-Pierre Ritzen zaterdagochtend per telefoon. In zijn kelder van 200 vierkante meter steeg het water tot zo’n 40 centimeter. Met zo’n vijf pompen haalden Ritzen en enkele familieleden de ondergestroomde kelder leeg.
Hij schat de schade op tienduizenden euro’s. Honderden jurken die in de kelder hingen kan Ritzen weggooien. „Er hangt hier een irritante geur.” Ook kantoorapparatuur, zoals een laptop en printer, is rijp voor de sloop. Tot zijn opluchting bleef het droog in de winkel zelf.
Koffie
De Limburger nam poolshoogte bij een andere zaak in Valkenburg waar het water tot zo’n 1,5 meter hoogte kwam. „Als je dat ziet, draait je maag om. Ze kunnen daar werkelijk alles weggooien.”
Ook Ritzen prijst de saamhorigheid in Valkenburg. „Collega’s brachten koffie en broodjes. Zelfs een paar toeristen hielpen mee.”
Ritzen kijkt terug op bizarre dagen. „Ik heb me erover verbaasd hoe snel het water steeg. Het was spannend, frustrerend ook. Doordat allerlei straten in Valkenburg in de nacht van woensdag op donderdag niet meer begaanbaar waren, deed ik er drie uur over om ongeveer één kilometer tussen de winkel en mijn woning te overbruggen. Ik zat vol adrenaline en heb niet geslapen.”