Hoeveel meldingen er tot nu toe zijn gedaan, kan Toonen niet zeggen. „In de afgelopen week heb ik een aantal keer gehoord dat het is voorgekomen.”

Een van de regionale GGD’en die er mee te maken heeft, is die van Utrecht. Toen er signalen van gesjoemel binnenkwamen, heeft de GGD daar snel op geanticipeerd, zegt woordvoerder Lydia van der Meer. „Nadat mensen geregistreerd zijn, komen ze nu voor het prikhok in een soort treintje terecht. Het is heel moeilijk daar nog uit te komen. Zo mogen mensen op dat moment niet naar het toilet.”

Soepel

Ook de GGD Haaglanden kent het verschijnsel, maar bijvoorbeeld de GGD Groningen niet. Daar krijgen mensen hun registratie tegelijk met de inenting, zegt woordvoerder Hanneke Mensink. „In het prikhok zitten de prikker en de administrateur. Pas als mensen de vaccinatie ontvangen hebben en die geregistreerd is, mogen ze weg. Het heeft dus geen zin het op een rennen te zetten. Het hele proces loopt soepel. We hebben er nooit over nagedacht of het fraudegevoelig zou kunnen zijn, omdat we al sinds januari op deze manier werken.”

Waarom registreert de GGD Utrecht dan niet tijdens of na het inenten? Daarvoor verwijst Van der Meer naar de landelijke koepelorganisatie, GGD GHOR, omdat dit proces „landelijk is beslist en ingericht.” Ook een woordvoerder van de GGD Haaglanden wijst naar de koepelorganisatie als bron van meer informatie.

Verhoging

Toonen, woordvoerder van de GGD GHOR, spreekt de woorden van Van der Meer tegen. „Regionale GGD’en mogen zelf weten hoe ze de coronaprik registreren, voor- of achteraf.” Wel doet de landelijke GGD aanbevelingen de deur uit richting afdelingen in de regio over het bestrijden van deze fraude. „Op sommige plekken vindt registratie nu plaats na de prik. Voor zover dat nog niet gebeurt, adviseren wij extra toezicht te houden op het moment tussen het registreren en het vaccineren.” Sommige afdelingen plaatsen medewerkers op een verhoging om toezicht te houden op de wachtrij.

Van de sjoemelaars wordt hun registratie ongedaan gemaakt. Als het medewerkers lukt om ze in de kraag te grijpen en staande te houden, stellen ze de frauduleuze ontsnappers daar direct van op de hoogte. Maar dat lukt niet altijd en dan wordt de registratie ingetrokken zonder dat de sjoemelaar daarvan weet.

Theoretisch gezien is het mogelijk om jezelf als gevaccineerd te laten registreren zonder de prik te halen, zegt Toonen. „Het houdt een keer op met toezicht en controle. We zijn geen douane.” En Toonen wil ook niet dat de GGD dat is. „Houd alsjeblieft op met deze onzin. Je houdt jezelf en je omgeving ermee voor de gek. Maak een weloverwogen keuze of je je wilt laten inenten. We dwingen niemand, het is vrijwillig. En als je het wilt, ben je hartelijk welkom op een van onze locaties.”