Met man en macht zochten Belgische agenten en militairen donderdag opnieuw naar de voortvluchtige militair Jürgen Conings. Maar de inzet van 300 militairen en 120 politiemensen in natuurgebied Hoge Kempen, vlak bij de Nederlandse grens, leverde helaas niets op.
Er is de Belgische autoriteiten veel aan gelegen Conings te vinden, omdat hij zware wapens meenam uit het legermagazijn. De man heeft rechts-extremistische sympathieën en een uitgesproken weerzin tegen virologen en „het regime.” De vrees is dat hij tot moorden over zal gaan.
Belgische media krijgen intussen steeds meer boven tafel over de achtergronden van Conings en zijn banden met rechts-extremistische groepen. Zo berichtte de Vlaamse krant De Standaard vrijdag over gevechtstrainingen die de militair gaf aan het Vlaams Legioen – een rechts-extremistische groepering die „strijdt voor het Vlaamse volk en voor Vlaanderen.” Vorig jaar zomer dook de naam van Conings al op in verband met de Knights of Flanders, een ‘tempeliersvereniging’ die beweert dat de oorsprong van het coronavirus ligt in het griepvaccin. Niet zonder reden stond hij op een lijst van het Belgische coördinatiecentrum voor dreigingsanalyse OCAD.
Op die lijst staan inmiddels ook 27 andere militairen, van wie een deel door veiligheidsdiensten gevolgd wordt. Minister van Defensie Ludivine Dedonder benadrukte in het Belgische parlement dat die echter niet gestraft worden omdat ze een politieke mening hebben geuit. „Alle maatregelen die zijn genomen en die zullen worden genomen, zullen de rechtsstaat eerbiedigen.”
Dat is een solide uitgangspunt, maar het wil niet zeggen dat alle meningen zonder meer hetzelfde respect verdienen. Ideeën bevinden zich niet in een vacuüm, los van de praktijk. Dat laat het geval Conings duidelijk zien. Zeker van militairen mag verwacht worden dat zij zich niet inlaten met gedachtegoed dat indruist tegen de rechtsstaat en burgers die zij juist moeten beschermen, in gevaar brengt.
Onderzoeker Nikki Sterkenburg, die vorige week promoveerde op rechts-extremisten in Nederland, wees er deze week in een interview bovendien op hoe aanvankelijk nog in nette woorden verpakte radicale ideeën de opmaat vormen tot steeds extremere gedachten en uiteindelijk daden. „Mensen focussen nog te veel op hoeveel geweld er wordt gebruikt, terwijl dat zelden de start is.”
Het is een les die goed onderkend moet worden. België is niet het enige land waar militairen met extreme opvattingen rondlopen. De Nederlandse militaire inlichtingendienst MIVD noteerde in zijn jaarverslag 2020 dat rechts-extremistische jongeren bovengemiddeld aangetrokken worden door het leger. Maar ook daarbuiten winnen rechts-extremistische ideeën aan kracht, signaleerde Sterkenburg. Die kunnen door ‘keurige’ burgers uitgedragen worden, zelfs kerkelijk betrokken. Er is alle reden daar uiterst alert op te zijn.