Israël ziet zich tegenover een tweevoudige Iraanse dreiging staan: nucleaire capaciteit én conventionele wapens.
Het meest in het oog lopend is de dreiging met nucleair oorlogstuig. Israëlische inlichtingenexperts zijn ervan overtuigd dat Iran de capaciteit ontwikkelt om in korte tijd kernwapens te produceren. Israël probeert dit proces te vertragen met onverwachte aanslagen op atoominstallaties. Dat kunnen bijvoorbeeld cyberaanvallen zijn.
De tweede dreiging staat daar niet los van. Dat is die met conventionele wapens. Voor het eerst sinds de Zesdaagse Oorlog van 1967 ziet Israël een fundamentele dreiging ontstaan aan de andere kant van de grens.
„Iran werkt hard aan de oprichting van een sjiitisch rijk in het Midden-Oosten”, zegt militair deskundige en (reserve)brigade-generaal Yuval Bazak van het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies (INSS) in Tel Aviv. „Israël is daarbij het belangrijkste obstakel. Iran is bezig met de opbouw van een conventionele strijdmacht om Israël te vernietigen. We zijn vooral gefocust op nucleaire wapens. Maar die zijn vooral bedoeld om Iran vrijheid van handelen te verschaffen.”
Iran levert training, advies en materiaal aan zijn bondgenoten in het Midden-Oosten. Dat zijn Hezbollah, tientallen milities in Syrië en gewapende groepen in Irak en Gaza. Die kunnen op Iraans bevel Israël aanvallen. Dat zou kunnen gebeuren als Israël een aanval uitvoert op Iraanse nucleaire installaties of als de huidige serie botsingen uit de hand loopt.
Momenteel komt de belangrijkste potentiële dreiging uit de lucht. Het betreft niet-nauwkeurige raketgranaten, accurate geleide raketten, kruisraketten en drones. Iran en zijn bondgenoten kunnen heel Israël met deze projectielen treffen. Elektriciteitscentrales, waterinstallaties, luchthavens, militaire bases en woonplaatsen lopen daarbij gevaar.
Bezetting
Ook houdt Israël rekening met een poging van milities om de grens over te steken en steden en dorpen in het noorden van Israël of op de Golanhoogte in te nemen. Een dergelijke bezetting moet de bevolking demoraliseren en het leger bezighouden.
INSS-directeur (reserve)brigade-generaal Udi Dekel zegt dat de Israëlische aanvallen bedoeld zijn om afschrikking te bereiken. Ze moeten Iran niet de kans geven een militaire macht op te bouwen. En ze moeten ervoor zorgen –voor het geval de incidenten uit de hand lopen– dat Israël in een betere positie verkeert bij een militaire conflict.
„We kunnen ons niet permitteren moe te worden”, vervolgt Dekel. We hebben tijd om te handelen tot er iets verandert. Het probleem is dat Iran nu vrijheid van handelen heeft in Libanon, Syrië en Irak. Ze kunnen doen wat ze willen. Niemand probeert ze te stoppen, behalve Israël.”
Luitenant-kolonel b.d. Orna Mizrachi van het INSS zegt dat Israël oorlog wil voorkomen. Samen met Dekel en Bazak schreef ze een memorandum met adviezen voor Israëlische beleidsmakers. „Als de huidige campagne van Israël tegen Iran niet de gewenste resultaten oplevert, kan er een punt komen waarop Israël geen andere mogelijkheid ziet dan iets te doen. „We denken dat het dan beter is een beperkte aanval uit te voeren op wat Israël ziet als hoofdprobleem. Dat is het raketprogramma.”