Ruim een maand duurde het maar liefst voor het langverwachte telefoongesprek tussen Biden en Netanyahu plaatshad. Een bezorgde Israëlische topdiplomaat had al een lijstje getwitterd met tien staatshoofden en regeringsleiders die inmiddels een belletje van de kersverse Amerikaanse president hadden gekregen. De ministers van Buitenlandse Zaken en de veiligheidsadviseurs van Israël en de Verenigde Staten hadden elkaar in de afgelopen weken al wél meerdere keren aan de lijn gehad. Maar niet de bazen zelf.

Dat is ongebruikelijk. Want doorgaans belt de nieuwe bewoner van het Witte Huis binnen enkele dagen na zijn inauguratie met de Israëlische premier. Al is het alleen maar om de innige betrekkingen tussen beide landen te herbevestigen en elkaar wat vriendelijke woorden toe te voegen. Dat wordt door velen, zowel in Washington als in Jeruzalem, op prijs gesteld.

De speculaties over de toekomstige relatie tussen de VS en de Joodse staat –en meer in het bijzonder tussen Netanyahu en Biden– zijn sinds de verkiezingsoverwinning van de Democraat een hot item in beide landen – en vooral in Israël.

In Jeruzalem breekt men zich het hoofd over de vraag hoe de Amerikaanse president met de dreiging van Iran zal omgaan. De uitspraken van Biden over een mogelijke hernieuwing van de atoomdeal met Teheran hadden de bezorgdheid in Israël behoorlijk gevoed. De recente weigering van de president om de sancties tegen de Islamitische Republiek spoedig op te heffen, heeft echter weer wat olie op de golven gegooid.

Ook de houding van Biden ten aanzien van het Israëlisch-Palestijns conflict stelt de regering in Jeruzalem niet bepaald gerust. De nieuwe Amerikaanse regering is voorstander van een tweestatenoplossing en is overduidelijk niet van plan de vrijwel kritiekloze houding van Donald Trump richting Israël aan te nemen.

Daar komt nog bij dat Biden van meet af aan duidelijk heeft gemaakt dat hij het respecteren van mensenrechten waar ook ter wereld aan de orde wil stellen. Dat geldt dus ook landen in het Midden-Oosten, en in het bijzonder Saudi-Arabië. Dat koninkrijk geldt juist als belangrijke bondgenoot in het front tegen Iran, waar Israël veel aan gelegen is.

Tot zover de geopolitieke overwegingen. Maar dan is er nog de persoonlijke relatie tussen Netanyahu en Biden. Beide leiders benadrukten na afloop van het telefoongesprek van deze week vanzelfsprekend dat ze een „warme en vriendelijke conversatie hadden gehad.” Een foto van een breed glimlachende Netanyahu in de Israëlische pers moest dat nog eens illustreren.

Het feit dat het onderhoud een maand op zicht liet wachten, spreekt echter al boekdelen. Biden zal ongetwijfeld niet willen voortborduren op de innige banden die de Israëlische premier met Trump onderhield. En hij zal zeker in zijn achterhoofd houden dat Netanyahu op zijn zachtst gezegd een moeizame relatie met zijn Democratische voorganger Barack Obama had.

Alleen al de late timing van dit telefoongesprek zet vermoedelijk de toon voor de nabije toekomst.

>>rd.nl/buza