Het demissionaire kabinet heeft maandag bij monde van minister Dekker (Rechtsbescherming) excuses aangeboden voor de wijze waarop de overheid jarenlang wegkeek bij misstanden rond adopties.
De excuses zijn een reactie op het onderzoek van de commissie-Joustra naar interlandelijke adopties tussen 1967-1998 dat maandag werd gepresenteerd.
Hoofdconclusie is dat de overheid niet effectief ingreep, hoewel zij wist dat zich rond adopties in deze periode tal van misstanden voordeden, zoals vervalsing van documenten en kinderhandel. Aanwijzingen voor omkoping of corruptie van Nederlandse ambtenaren trof de commissie overigens niet aan.
Wel zijn de beschreven misstanden reden voor het kabinet alle aanbevelingen die de commissie deed onverkort over te nemen. De belangrijkste daarvan is dat nieuwe adoptieprocedures uit het buitenland per direct voor onbepaalde tijd worden opgeschort.
Concreet betekent dit dat er geen nieuwe aanvragen tot het starten van een adoptieprocedure meer in behandeling worden genomen. Alleen stellen die al een zogeheten beginseltoestemming hebben kunnen, na uitvoering van een extra toets, hun procedure afronden.
Verder richt het kabinet een onafhankelijk landelijk Expertisecentrum in dat geadopteerden bijstaat bij de zoektocht naar hun roots en hen desgewenst kan doorverwijzen voor juridische ondersteuning dan wel psychosociale hulp. Het indienen van claims krijgt bovendien meer kans van slagen. Dekker beloofde dat de staat zich in procedures niet meer zal beroepen op het zijn verstreken van de verjaringstermijn.
Het nemen van structurele besluiten over de voortgang van interlandelijke adopties laat Rutte III aan het volgende kabinet. Overigens gaf een ruime Kamermeerderheid in 2008 al steun aan een SGP-motie die het kabinet opriep zich in internationaal verband sterk te maken voor de oprichting van een internationale autoriteit die toeziet op de naleving van het Haags Adoptieverdrag. Zo’n internationale toezichthouder kwam er nooit, wel versterkte Dekker in 2019 de rol van de Nederlandse Centrale Autoriteit (CA) Internationale Kinderaangelegenheden.