Column: Luther is evangelisch
De volgelingen van de Reformatie noemden zichzelf niet lutheraan of calvinist, niet protestant of gereformeerd, maar evangelisch. Zij hadden het Evangelie ontdekt en geloofd, en daarop mochten ze worden aangesproken. Wat Luther bedoelde met het Evangelie blijkt uit een van zijn preken over Johannes 3:16: „Zo lief heeft God de wereld gehad…” Laat ik de preek samenvatten.
Luther besteedt aandacht aan de gever, de ontvanger, het geschenk en de uitwerking. Niemand minder dan God is de gever. Hij betaalt geen loon naar verdienste, maar schenkt uit diepe liefde, en dat maakt Zijn gave nog groter. „Het komt uit lieve handen”, aldus Luther. Ook het geschenk is onvoorstelbaar groot: geen gulden, geen paard of koe, maar Gods Zoon, en met Hem alle dingen. De uitwerking daarvan is niet minder dan eeuwig leven.
Dit alles vraagt om dankbaar aanvaarden. Maar de wereld grijpt niet toe en neemt niet aan wat haar wordt aangeboden. „Wereld” betekent in de tekst namelijk de vijandige wereld, de bruid van de duivel. De wereld vindt God een leugenaar en lastert Zijn woord. En toch geeft God aan deze wereld Zijn Zoon! Wat zijn we toch ondankbaar en weinig blij. Bedankt, ongeloof, dat je ons die vreugde en dankbaarheid afneemt!
Druppel
Ontvangen gebeurt alleen door het geloof. Als God geeft, dan bestaat geloven uit aannemen. Gods liefde is als een groot vuur, en de zonden van de wereld zijn als een druppeltje water. Zodra wij Christus aannemen, zijn onze zonden als een strootje in het vuur verdwenen.
„Was ik maar Petrus, Paulus of Maria!” zegt iemand. „Dat geschenk is vast voor hen bedoeld, maar ik ben een arme zondaar.” Pas op (waarschuwt Luther) dat je niet in zulke gedachten blijft hangen. Keer terug naar Christus’ woord. De vraag is niet of je Petrus of Maria bent, maar of je bij de wereld hoort. Pak jezelf eens bij je neus, dan voel je dat je mens bent, net zo goed als anderen. Je mag niet denken: „Ik weet niet of Gods Zoon aan mij gegeven is en of het eeuwige leven mij is beloofd.” Dan beschouw je God als leugenaar.
„Als God nu eens persoonlijk zei dat dit geschenk voor mij is…” Luthers antwoord is duidelijk: Lieve vriend, God spreekt in het algemeen. Hij sluit niemand buiten, maar wij kunnen wel onszelf buitensluiten. Wie uit ongeloof Christus nog niet heeft willen aannemen, die veroordeelt zichzelf.
Opzeggen
Dit is de hoofdleer, daarin moeten wij sterven en zalig worden. In deze Bijbeltekst wordt Christus op het zuiverst en lieflijkst afgeschilderd. Elke christen moet dit vers elke dag minstens een keer in zijn hart opzeggen. Want een treurig hart wordt er vrolijk door en het maakt een dood mens levend. In één woord: het is Evangelie.
