Wim Kortenoeven verliet in 2012 met slaande deuren de PVV. Maar hij geeft toe dat er best iets zat in Wilders’ standpunt om geen ledenpartij te willen. „Hij wilde infiltratie van extreemrechts voorkomen.”

Kortenoeven, die decennia voor het CIDI werkte, woont nu in Israël, maar volgt de Nederlandse politiek op de voet. Hij is verrast en geschokt door de racistische en antisemitische uitspraken van Baudet, ook omdat deze geïnstitutionaliseerd lijken te zijn. „Het vuil zit te diep, bij partijkader en achterban. Neem Baudets rechterhand Freek Jansen, qua bruin gedachtegoed kennelijk één van de FVD-ideologen. Maar hij is er nog steeds niet uitgegooid. En op partijbijeenkomsten en zomerkampen zijn leden van de Nederlandse Volks-Unie openlijk welkom, een groep die volgens de AIVD antisemitische neonazi’s aantrekt.”

Freudiaans

Van Baudet kon Kortenoeven zich tot voor kort niet goed voorstellen dat hij antisemitische opvattingen had. Maar hij gelooft niet dat de FVD’er zijn uitspraken deed onder invloed van alcohol. Dat Baudet zei dat bijna iedereen die hij kent antisemiet is, noemt Kortenoeven „een diepe uitspraak en geen vergissing. Bij een intellectueel als hij borrelt dat op uit zijn bewustzijn. Het is minstens een freudiaanse verspreking.”

Beangstigend vindt de voormalige CIDI-medewerker dat Baudet en medestanders „kwalijke opvattingen” tolereerden. „Vanwege ego en succes. Kennelijk dachten ze ermee weg te komen. Daarmee schoot men moreel ernstig tekort, handelden ze enorm amateuristisch en is FVD gediskwalificeerd voor elke vorm van regeringsdeelname.” Het verbaast de oud-PVV’er dat „partijmentor” Paul Cliteur Baudet de hand boven het hoofd houdt. Hij juicht het toe dat de Universiteit Leiden onderzoek gaat doen naar antisemitisme bij Cliteurs afdeling.

FVD staat te boek als pro-Israël. Kortenoeven denkt er het zijne van. „De partij bevindt zich aan de uiterste rechterkant van het politieke spectrum en vormt daarom een natuurlijk vangnet voor de meest extremistische personages ter rechterzijde. In tegenstelling tot de PVV, die uitgesproken pro-Joods is en daarom een natuurlijke afweer vormt tegen antisemitische krachten, is de pro-Israëlische houding van FVD uiterst dun en ook niet in partijstandpunten vastgelegd. De antisemieten in de achterban van Baudet zullen zich daar dus niet aan gestoord hebben.”

De antisemitische appberichten van JFVD en uitspraken van Baudet komen voor Esther Voet niet als een donderslag bij heldere hemel. Voet, hoofdredacteur van het Nieuw Israëlietisch Weekblad (NIW), verwijst naar het artikel ”Racistisch schild, antisemitische vrienden” dat NIW op 20 september 2018 bracht. Daarin zet de redactie uiteen dat FVD allerlei extreemrechtse figuren en bewegingen aantrekt. Ook haalt het blad aan dat Baudet ex-Front Nationalleider Jean-Marie le Pen en de blanke nationalist Jared Taylor ontmoette. Afgelopen zomer herhaalde NIW-journalist Bart Schut –die aanvankelijk sympathiseerde met FVD– die boodschap en deed er nog een schepje bovenop.

Op Twitter maakte Voet twee jaar geleden kennis met de duistere kant van FVD. Een „legertje anonieme accounts voorzien van het FVD-logo” bestookte haar met „bruin nationaalsocialistisch Duits gedachtegoed.” De screenshots daarvan deelde ze met haar volgers. Ook trok ze bij Twitter aan de bel. De aantijging in de Volkskrant dinsdag, dat NIW antisemitisme van rechts door de vingers ziet als ze maar pro-Israël zijn, noemt Voet „totale framing.”

De Joodse gemeenschap is onthutst en geschokt door de onthullingen over antisemitisme binnen FVD, zegt CIDI-directeur Hanna Luden. Met name doordat het kennelijk al zo lang bestaat en onder de radar bleef. „Het zit tot in de hoogste partijlaag en langzaam komt de inhoud van de uitspraken en hoe wijdverbreid het is naar buiten.”

Luden zegt dat het CIDI al in maart, toen voor het eerst werd bericht over antisemitisme binnen JFVD-appgroepen, op actie aandrong. Toen het CIDI later vroeg hoe het ermee stond, zei FVD ermee bezig te zijn. „Achteraf blijkt dat we bewust op afstand zijn gehouden. FVD hield de boot af, JFVD reageerde niet.”

Weggebonjourd

FVD zuiveren van antisemitisme had veel ellende kunnen besparen, zegt Luden. „Maar klokkenluiders zijn niet gehoord en klagers weggebonjourd. Dat de partij hier zo mee omging en excessen niet corrigeerde, is onze grootste zorg. Het lijkt alsof onze samenleving zijn zelfreinigend vermogen aan het verliezen is.”

Tijdens de Keppel Op-demonstratie tegen antisemitisme vorig jaar sprak Baudet zich stellig uit tegen antisemitisme. Luden: „Nu wordt pijnlijk duidelijk dat dit een holle frase was. Dat FVD pro-Israël zou zijn, mag niet als vergoelijking worden gebruikt. Israëlvriendelijke standpunten kunnen verschillende motieven hebben.”