De gegevens over de economische ontwikkelingen in Nederland in het derde kwartaal zijn bekend. Ondernemingen hebben in de voorbije weken hun resultaten gepubliceerd.

Eerst het slechte nieuws. Voor bijna alle cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over de productie van sectoren staat een min. Daarbij gaat het om de uitkomst in vergelijking met dezelfde maanden van 2019.

Krimp

Cultuur en recreatie loopt de zwaarste klappen op. In het tweede kwartaal was er een krimp van 37 procent, in het derde ging het net wat minder slecht, met een daling van 24 procent. Oorzaak is uiteraard het verbod om met grote groepen bijeen te komen. Evenementen, voorstellingen, concerten, het staat allemaal op een laag pitje. Ze vinden alleen plaats online of met kleine gezelschappen.

De bedrijfstak handel, vervoer en horeca krabbelde op dankzij de versoepelingen van de overheidsmaatregelen. In april, mei en juni was er een terugval van 16 procent, in de zomer bleef die beperkt tot 2 procent. Met wel forse verschillen. Zo produceerde de detailhandel in de achterliggende maanden zelfs meer dan een jaar geleden. Consumenten lieten het geld weer rollen. De pijn, met nog steeds een grote krimp, zit bij de onderdelen vervoer, waartoe de luchtvaart behoort, en horeca.

Staatssteun

Een indicatie voor hoe het gaat met het Nederlandse bedrijfsleven vormt de gang van zaken onder concerns met notering aan de Amsterdamse beurs. Levensbedreigend is de situatie voor Air France-KLM. Het kabinet werpt met omvangrijke staatssteun een reddingsboei toe. De vliegmaatschappij vervoerde in juli tot en met september 71 procent minder passagiers dan in die periode van 2019. Het verlies dit jaar bedraagt al dik 6 miljard euro.

Shell boekte in het tweede kwartaal een historisch groot verlies en verlaagde daarom, voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog, het dividend voor de aandeelhouders. Over het derde kwartaal rapporteerde de oliegigant wel weer een positief resultaat, maar dat haalde bij lange na niet het niveau van een jaar terug. Shell en de branchegenoten kampen met een ingezakte olieprijs en met een geringere verkoop van brandstof doordat we met z’n allen minder kilometers maken over weg, water en door de lucht.

Maar nu een aantal bedrijven aan de goede kant van de streep. Want die zijn er ook, doordat Covid-19 de vraag naar bepaalde producten heeft opgestuwd.

Medische sector

Neem Philips, dat zich tegenwoordig richt op hoogwaardige technologie voor de medische sector. Wereldwijd is er grote behoefte aan beademingsapparaten en monitoren. Genoemde multinational profiteert ervan.

Sinds maart is bezoek aan restaurant en café lastig. Daarom nemen we iets extra’s mee uit de supermarkt. Onder andere Ahold Delhaize (Albert Heijn) doet goede zaken. De omzet steeg in het vorige kwartaal met 10 procent. Overigens waren er tevens hogere kosten door aanvullende veiligheidsmaatregelen en extra personeel. Just Eat Takeaway, moederbedrijf van Thuisbezorgd.nl, vaart eveneens wel bij de beperkingen buitenshuis. De maaltijdbezorger realiseerde een omzettoename van 46 procent.

De consument kan ook niet onbelemmerd gaan winkelen en bestelt daarom volop online. Onder invloed hiervan schrijft PostNL op zijn beurt een flinke groei van de pakketbezorging in de boeken.

Een andere winnaar is fietsenfabrikant Accell, met merken als Batavus, Koga en Sparta. Mensen zoeken ontspanning en reizen liever niet met openbaar vervoer. Zij stappen op de, veelal elektrische, fiets. Voorraden slinken, levertijden lopen op. De omzet schoot, volgens een tussentijds bericht, met 38 procent omhoog.

Tech

Tech doet het overal goed. In de VS blinkt deze sector uit op de beurs. Corona leidt tot meer thuiswerken, meer digitaal en dat is gunstig voor Alphabet (Google), Amazon, Facebook, Microsoft en aanverwante bedrijven.

Bij ons rekent in die sfeer chipmachinefabrikant ASML voor dit jaar op een dubbelcijferige plus voor omzet en winst. Ontwikkelingen als 5G en kunstmatige intelligentie gaan gewoon door en vragen om geavanceerde chips. En die kunnen met machines van ASML gemaakt worden.