Al zijn spaargeld verloor Nico Verschoor uit Drachten in juli. Hij werd slachtoffer van spoofing: een groeiende vorm van fraude via de telefoon. „De oplichter wist mij zo goed te bespelen, dat ik helemaal mee ging in het verhaal.”
Als Verschoor (78) terugdenkt aan 7 juli voelt hij zich soms nog steeds behoorlijk knullig. Hij werd die avond rond acht uur gebeld, zogenaamd door een medewerker van de fraudehelpdesk van de ING. „Men constateerde dat mijn telefoon gehackt was”, vertelt Verschoor. „En dat er geld vanaf mijn rekening werd overgemaakt naar een rekening, ergens in Oost-Duitsland of Oekraïne.”
Verschoor schrok. „Behoorlijk. Ik keek op mijn telefoon naar de bankrekening, maar zag niets gebeuren. Dat vond ik een beetje vreemd, maar ik twijfelde niet aan de autoriteit van de bank.” Wat meespeelde was dat de computer van Verschoor een paar weken voor het belletje gehackt was. „Dus het was heel plausibel.”
Kluisrekeningen
De ‘medewerker’ stelde voor om het geld –bijna tienduizend euro– tijdelijk over te laten zetten naar veilige kluisrekeningen. Ook een krediet van 2500 euro moest voor de zekerheid worden overgemaakt. Opvallend genoeg waren de kluisrekeningen niet van ING. „Ook dat vond ik vreemd.” Maar omdat de beller een kundige indruk maakte, vertrouwde Verschoor het wel.
Zijn vrouw Arinda (81) voelde wel aan dat het niet pluis was. Tijdens het gesprek waarschuwde ze haar man meermaals. „Maar het leek wel alsof hij was gehersenspoeld”, vertelt zij. „Ik kon hem niet bereiken.”
Toen het gesprek was beëindigd, en het beloofde telefoontje maar niet kwam, besefte Verschoor dat het foute boel was. „Ik voelde mij bedrogen. En een oen. Dat je dát hebt kunnen laten gebeuren, dacht ik. Terwijl er momenten waren waarop ik dacht: dit is vreemd. En toch heb ik mij laten overtuigen. Het was zo’n goede acteur.”
Groot financieel gat
De schade was groot: in totaal werd bijna 12.000 euro overgemaakt. Verschoor belde nog met de echte ING, maar die kon niets voor het echtpaar betekenen. „We hadden niets meer. We stonden zelfs in de min, want ik had het krediet van de ABN Amro ook overgemaakt.”
De zonen van het echtpaar sprongen financieel bij, zodat dit krediet betaald kon worden. „En we weer op een normale manier onze woonlasten konden betalen.”
Van de ABN AMRO, die een van de ‘kluisrekeningen’ had, kreeg het stel enkele maanden later een vergoeding. Van de ING hoorden ze weinig en aangifte bij de politie had tot dusver geen resultaat. Zodoende blijft het financiële gat groot. „Ons achterdeurtje voor als er dingen kapotgaan is weg.”
Ook hadden ze geld opzij gezet voor hun uitvaart; saillant genoeg omdat het geld van hun uitvaartverzekering jaren geleden was gestolen door een frauderende tussenpersoon. „Daarvoor hadden we tienduizend euro gereserveerd. Dat is er nu niet meer. Gelukkig hebben we wel overwaarde op ons huis, voor als er echt iets moet gebeuren.”
Zijn echtgenote heeft stevig gebaald, maar wil haar echtgenoot niet te veel verwijten. „Het is verschrikkelijk wat er gebeurd is. Maar ik zei: laten we proberen het weer goed te krijgen. Ik heb ook geen zin om op onze oude dag nog een grote ruzie te krijgen. Gelukkig kunnen we het opvangen. We zijn nu weer aan het sparen.”
Die relatieve luxe hebben niet alle slachtoffers van spoofing, zoals deze vorm van telefonische oplichting heet. Sommigen raken alles kwijt, maar kunnen niet terugvallen op familie of vrienden. Hoewel Verschoor nog steeds gêne voelt, wil hij daarom wel graag zijn verhaal kwijt. „Om mensen te behoeden voor de valkuil waarin ik gevallen ben.”
Verschoor is namelijk niet de enige. Dit jaar hebben zich al bijna vijfhonderd gedupeerden gemeld bij de stichting GIBO, die zich inzet voor slachtoffers van de oplichters. Hun gezamenlijke schadebedrag is bijna 7,5 miljoen euro.
Uit ontevredenheid is Verschoor inmiddels overgestapt van ING naar de Rabobank. „Ik heb weinig van ze gehoord. En de Rabobank komt gedupeerden van spoofing financieel wel tegemoet. De medewerker was zeer begripvol.”
Stom
Niet iedereen in hun omgeving reageerde met begrip, vertelt mevrouw Verschoor. „Sommige kennissen zijn heel negatief. Ze vinden het stom dat we erin getrapt zijn. „Een bank belt nooit”, zeggen ze dan.” „Maar ik was druk bezig om mensen terwille te zijn, die míj terwille waren”, vult haar echtgenoot aan. „Ik was er zó van overtuigd dat ze mij wilden helpen.”
Sinds het voorval is het echtpaar nog drie keer gebeld met dezelfde truc. „Dat waren minder goede acteurs. Ik zei toen: laten we afspreken dat eerst het bedrag dat ik heb overgemaakt naar een kluisrekening wordt teruggestort, en dan praten we verder. Ouwe crimineel.”