Het was een van de gewoontes die mijn Nederlandse zus opviel, toen ze hier onlangs een weekje verbleef. Ze zei lachend: „Ik weet al de titel voor je volgende column: ”Elke dag pyamadag”.” Ik volg de suggestie van mijn zus graag op, want het is een Egyptische gewoonte die ik al zo normaal ben gaan vinden, dat het op mij niet meer vreemd overkomt.

In het begin van mijn leven hier, bleef ik vasthouden aan mijn Nederlandse gewoonte. Elke morgen, ook als ik die dag thuis bleef, trok ik mijn kleren aan en voor het slapen gaan verwisselde ik mijn kleding voor een nachthemd of pyjama. Gaandeweg veranderde dat. Nu blijf ik in mijn nachthemd lopen en trek ik pas mijn kleren aan als ik de deur uitga. Ik herinner me van twee jaar geleden, toen mijn ouders hier in Egypte op bezoek waren, dat ze het heel vreemd vonden dat ik niet ’s morgens al direct mijn kleren aantrok, zoals zij.

Waarom hebben Egyptenaren deze gewoonte? Ik denk allereerst dat het vooral praktisch is dat ze hier meteen de kleren verwisselen bij thuiskomst. Althans, in de zomer. Als ik bezweet thuiskom van het hete zomerweer, wil ik wel graag mijn kledingstukken voor schone exemplaren verruilen. Als vrouw is het ook heerlijk om je in huis te kunnen ontdoen van je strak zittende bovenkleding.

Op straat in Egypte mag je je namelijk als vrouw niet al te bloot kleden, vanwege de islamitische cultuur. Van christenvrouwen wordt getolereerd dat ze een t-shirt dragen en in enkele rijkere wijken is een mouwloos topje ook toegestaan. Ik draag dat echter alleen op conferenties of dagjes uit met ons werk. Bovendien is het dragen van een korte broek of rok boven de knieën voor een vrouw in de straten van Caïro straten zeer ongebruikelijk.

Ten tweede is deze gewoonte waarschijnlijk ontstaan vanwege het vele stof dat op straat aanwezig is. Wanneer ik thuiskom, wil ik graag van kleren, of op zijn minst van schoenen wisselen. Want als ik mijn schoenen blijf dragen, dan is de vloer van ons appartement binnen de kortste keren niet zo schoon meer. Dit geldt, opnieuw, vooral in de zomer. Ik draag in de zomer altijd open schoenen, waardoor mijn voeten vies worden tijdens het wandelen op straat.

In het Egyptisch-Arabisch maken ze onderscheid tussen ”hodoom al-bait” (huiskleren) en ”hodoom garoeg” (uitgaanskleren). Huiskleren trek je aan, zodra je de deur van je huis achter je dicht hebt gedaan.

Het hangt er wel van af bij wie je ‘thuiskomt’. Bij mijn schoonzus krijg ik direct kleren aangeboden, of pak ik zelf wat uit de kast. Bovendien word ik raar aangekeken als ik me niet direct omkleed. Ik ben toch immers ‘thuis’? Als mijn man en ik bij mensen op bezoek zijn die we niet zo goed kennen, blijven we de kleren dragen die we al aan hadden.

Ik doe hetzelfde als ik naar een expat-vriendin ga, omdat die vaak deze gewoonte niet heeft. Andersom geldt het ook: wanneer de oom en tante van mijn man –mensen die we weinig zien– bij ons op bezoek komen, blijven we bewust onze ‘gewone’ kleren dragen. Dat staat netter en we zouden ons ongemakkelijk voelen in onze pyjama’s. Er goed uitzien is hier erg belangrijk en je schamen is écht een issue.