De milieuorganisaties reageerden zaterdagavond dan ook teleurgesteld. „Na een jaar van klimaatrampen en ernstige waarschuwingen van topwetenschappers zou de klimaattop meer resultaat moeten opleveren”, vond Jennifer Morgan, directeur van Greenpeace.

Klimaatspecialisten zijn echter niet ontevreden. Zij zien de top vooral als een tussenoverleg en kunnen met de uitkomst prima uit de voeten. „We hebben nu werkbare regels om de klimaatafspraken uit te voeren”, liet Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy (D66) weten.

Waarover ging de top?

Het was de bedoeling om de richtlijnen van het ”Paris Rulebook” handen en voeten te geven. De 196 landen die het Akkoord van Parijs hebben ondertekend, zouden in Katowice afspraken maken over concrete actieplannen. Ook zou het nieuwe akkoord een krachtige oproep moeten bevatten om de opwarming van de aarde binnen 1,5 graden Celsius te houden – de zogeheten ”ambitie”. Bovendien zouden de rijke landen over de brug moeten komen met geld om ontwikkelingslanden te compenseren en te helpen bij het opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering.

Wat is er terechtgekomen van die richtlijnen?

Er zijn kleine stapjes gemaakt. Er liggen universele, transparante richtlijnen over de manier waarop landen hun CO2-uitstoot rapporteren. Ook is er een meetlat waarlangs de inspanningen van de landen worden gelegd om de CO2-uitstoot terug te dringen naar nul in 2050. Ontwikkelingslanden, waartoe ook China nog altijd behoort, krijgen meer tijd om aan de afspraken te voldoen.

Verder worden de zogeheten ”INDC’s” elke vijf jaar beoordeeld en aangescherpt. INDC’s zijn vrijwillige toezeggingen om de CO2-uitstoot met een bepaald percentage terug te dringen voor de periode na 2020, gebaseerd op de draagkracht van het land.

Zijn die afspraken genoeg om de CO2-uitstoot een halt toe te roepen?

Nee. Met het Akkoord van Katowice stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde met 2,7 graden Celsius of meer in het jaar 2100.

Staat de ambitie in het akkoord?

Nee. Er lag zaterdagavond een compromistekst zonder de ”ambitie”; daarover was frictie tussen de olielanden en de rest. De ambitie werd uit de concepttekst geschrapt om de VS, Rusland, Saudi-Arabië en Koeweit over de streep te trekken.

Krijgen de arme landen hun geld?

Het VN-klimaatfonds zou in 2020 minstens 100 miljard dollar per jaar moeten bevatten, maar die pot is nu halfvol. Rijke landen, waaronder Duitsland en Noorwegen, hebben extra geld toegezegd. Op compensatie van schade door klimaatverandering hoeven ontwikkelingslanden niet te rekenen. De rijke landen zijn bang dat toezegging van dat geld betekent dat ze juridisch aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de klimaatverandering.

Hoe nu verder?

Waarnemers verwachten dat de ”ambitie” ter sprake komt op de ingelaste VN-klimaattop in New York in september volgend jaar. Op de VN-klimaattop in Chili komt wellicht de handel in CO2-uitstootrechten opnieuw op tafel. Ook daarover liepen de onderhandelingen in Katowice spaak.